«Տղերքը» հաղորդաշարն պատմում է 44-օրյա պատերազմում անմահացած տավուշեցի Արայիկ Էդիլյանի մասին։
Կյանքի հանդեպ նրա նվիրվածությունն ու ճկունությունը փոխանցվել են նաև ծառայության ընթացքում։ Արայիկը գերազանց է կատարել իր պարտականությունները հրետանային դիվիզիոնում։

——
ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
Արայիկ Արարատի Էդիլյանը ծնվել է 1995 թվականին Տավուշի մարզի Իջևան քաղաքում։ Մանկությունից աչքի է ընկել իր բազմակողմանի ունակություններով։ Սովորել է Իջևանի թիվ 1 հիմնական, ապա՝ ավագ դպրոցում։ Երաժշտության նկատմամբ սերը նրան տարել է երաժշտական դպրոց, որտեղ նվագել է տարբեր երաժշտական գործիքներ։ Սակայն Արայիկը միայն արվեստասեր չէր, նա մեծ սիրով զբաղվել է նաև սպորտով՝ ըմբշամարտով, քիքբոքսինգով։

Կյանքի հանդեպ այս նվիրվածությունն ու ճկունությունը փոխանցվել են նաև ծառայության ընթացքում։ Արայիկը գերազանց է կատարել իր պարտականությունները հրետանային դիվիզիոնում։

2020 թվականի հոկտեմբերի 2-ին, երբ պատերազմն արդեն ընթանում էր, Արայիկը առանց երկմտելու մեկնել է Արցախ՝ միացել Մատաղիսի պաշտպանությանը։ Պատերազմի դաշտում նա արագ յուրացրել է հրետանավորի հմտությունները, կռվել հավասար՝ ոչ միայն իր, այլև սպաների գործը կատարելով։ Ականատեսները հիշում են նրան որպես մարտիկ, որը ոչ միայն պայքարում էր, այլև երգում՝ պահելով զորքի մարտական ոգին։

Հոկտեմբերի 13-ին Արայիկ Էդիլյանը անմահացավ՝ հավերժ դառնալով մեր ժողովրդի հերոս զավակներից մեկը։ Շարքային Էդիլյանը հետմահու պարգեւատրվել է մարտական ծառայություն մեդալով:

Բերդի համայնքապետարանի նախաձեռնությամբ հոկտեմբերի 31-ին քաղաքի «Հերոսների պուրակում» տեղի ունեցավ Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ընթացքում նահատակված հայորդիների հիշատակին նվիրված հուշակոթողի բացման արարողությունը:

Բացման արարողությունը մեկնարկեց ՀՀ պետական օրհներգով, այնուհետև Բերդի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ տեր Արամ քահանա Միրզոյանի հանդիսապետությամբ կատարվել է Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ընթացքում նահատակված հերոսների հիշատակի ոգեկոչման արարողություն։

« …Ես համոզված եմ, որ ազգը հայոց դեռ չի ասել իր վերջին խոսքը թշնամուն, և խոսքն այդ կլինի հաղթական: Ուժը, միասնականությունն են, որ հաղթանակ ու խաղաղություն են ծնում: Թանկագի՛ն հերոսածին ծնողներ, համայնքի և մեր բոլորի անունից խոնարհվում եմ ձեր առաջ: Խոնարհվում եմ հանուն ազգի ու հավատքի, հանուն հաղթանակի զոհված մեր հերոս զավակների շիրիմների առաջ: Նրանք կհիշվեն ու կփառաբանվեն հավետ»,-իր ելույթում նշել է Բերդ համայնքի ղեկավար Աստղիկ Հակոբյանը:

Հուշակոթողի հեղինակ, քանդակագործ Ալեքսան Բաբայանը ներկայացրեց իր ստեղծագործության խորհուրդը՝ նշելով, որ այն կոչվում է «Անմահություն», խորհրդանշելով երկրի և երկնքի կապը։ Հուշարձանի մետաղյա վահանը ներկայացնում է զինվորին, իսկ նրա թևը՝ պահապան հրեշտակին։

Միջոցառումն ամփոփվել է զինծառայողների կատարմամբ ՀՀ ԶՈՒ օրհներգով և ծաղիկների խոնարհման արարողությամբ:

Հուշակոթողը կառուցվել է Բերդի համայնքապետարանի միջոցներով: Հուշակոթողին կից տեղադրված է հուշատախտակ, որի վրա զետեղված են Բերդ համայնքից զորակոչված և Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ընթացքում նահատակված տղաների անունները:
Սկանավորելով QR կոդը՝ հնարավոր է ծանոթանալ հերոսների կենսագրություններին, լուսանկարներին և նրանց մասին հրապարակումներին: Տեղեկատվությանն անընդհատ թարմացվելու է:

Լուսանկարները՝ Բերդի համայնքապետարանից։ Միջոցառման մասին Տավուշյան ռեպորտաժը՝ հաջորդիվ։

Լույս աշխարհ են եկել Արցախյան 44-օրյա պատերազմում նահատակված տավուշցի զինծառայող Վարուժան Սաղումյանի երկվորյակ քույրերը։
Վարուժան Արմանի Սաղումյանը ծնվել է 2002 թ.-ի մայիսի 7-ին, Բերդ համայնքի Տավուշ գյուղում։

Սովորել է Տավուշ գյուղի միջն. դպրոցում, այնուհետև ընդունվել Հայաստանի ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի պետական ինստիտուտ։

2020 թ.-ին զորակոչվել է պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության` Արցախի Հանրապետության զորամասերից մեկում։

Առաջին իսկ օրվանից մասնակցել է Արցախյան 44-օրյա պատերազմին` տարբեր ճակատներում։
Նահատակվել է պատերազմի 12-րդ օրը` հանուն հայրենիքի:

Լուսանկարը` Բերդի համայնքապետարանից:

Բորիս Սուրենի Եսայանը ծնվել է 2000թ. Տավուշի մարզի Դիլիջան քաղաքում: 2019թ. ծառայության է անցել Հովհ. Բաղրամյանի անվան ուսումնական զորամասում: 6 ամիս անց տեղափոխվել է Արցախ: Պատերազմի օրերին մարտնչել է Ջրականում, Իվանյանում: Վերջին մարտը մղել է Մարտունի 3-ում եւ զոհվել հոկտեմբերի 25-ին զինակիցների հետ միասին՝ մնալով հողաթմբի տակ:

Հետմահու պարգեւատրվել է «Մարտական Ծառայության» մեդալով:

Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհված աչաջրեցի Շիրակ Գասպարյանն ու Աշոտ Վարդապետյանը պատանեկան տարիքում խաղում էին «Աչաջուր – 99» ֆուտբոլային թիմում: Ի հիշատակ տղաների, ֆուտբոլային թիմը մայիսի 7-ին նախաձեռնել էր հուշամրցաշար:

Նախաձեռնողները հավաստիացնում են` սա առաջին հուշամրցաշարն է, որը կկազմակերպվի ամեն տարի` ընդգրկելով նոր թիմերի:

Շիրակ Գասպարյանի մասին պատմող մեր հաղորդումը:

Աշոտ Վարդապետյանի մասին պատմող մեր հաղորդումը:

Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհված Էդգար Սարգսյանը դեկտեմբերի 3-ին 35 տարեկան կդառնար: Ի հիշատակ Էդգարի՝ նրա ծննդյան օրը Իջևանում բացվեց հուշաղբյուր, որը կառուցվել է ընկերների նախաձեռնությամբ ու աջակցությամբ: Հուշաղբյուրի բացման և խաչքարի օծման արարողությունը իրականացրեց Իջևանի հոգևոր հովիվ Տեր Սիմեոն քահանա Առաքելյանը:
Էդգար Սարգսյանը 2020 թվականին անցնելով սահմանից սահման՝ մասնակցել է Արցախի պաշտպանության մարտերին, զոհվել հոկտեմբերի 4-ին՝ Մատաղիսում: Կյանքով ու էներգիայով լի, համեստ ու ընկերասեր. այսպես են հիշում Էդգարին իր հարազատներն ու ընկերները: Հայրենիքի սահմանները պաշտպանելիս ցուցաբերած ծառայությունների համար Էդգար Սարգսյանին հետմահու շնորհվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալը:

Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհված Աշոտ Վարդապետյանի ընտանիքում երեկ երեխա է ծնվել: Ծնողները Աշոտի քույրիկին անվանակոչել են Անգելինա: Վարդապետյանների ընտանիքում երեխայի ծնունդը կյանքին նոր իմաստ է հաղորդելու․ մայրն ասում է՝ փոքրիկը ծնվել է ապրելու և ապրեցնելու համար։

«Կարենը միշտ հպարտությամբ էր նշում, որ իր և սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի ծննդյան օրը նույն օրն է․․․»։

Աշխույժ  ու միևնույն ժամանակ հանգիստ, հարգալից, պատրաստակամ էր օգնել բոլորին․ այսպիսին է մնացել Կարենը ու կմնա իր մտերիմների սրտում՝ որպես հանուն Հայրենիքի ու շատերի կյանքի համար իր կյանքը տված նվիրյալ։

«Տղերքը» հաղորդաշարի այսօրվա թողարկումը պատմում է տավուշեցի Կարեն Մելիքսեթյանի մասին․

ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ

Կարեն Արմենի Մելիքսեթյանը ծնվել է 2001 թ․-ի մարտի 5-ին՝ Դիլիջան քաղաքում։ Կարենը տան կրտսերն էր, պատմում են, որ փոքր ժամանակ աշխույժ, ժիր ու շարժուն երեխա էր։

2007թ․-ին ընդունվել է Դիլիջանի թիվ 4 միջնակարգ դպրոց,  դպրոցական տարիներին ակտիվորեն հաճախել է բազմաթիվ մարզական խմբակների։

2016թ․-ին ընդունվել է Դիլիջանի պետական քոլեջի խոհարարական բաժին։ Գերազանց ավարտել է քոլեջն ու զորակոչվել հայոց բանակ ՝ ծառայության անցնելով Արցախի Հանրապետության Հադրութ քաղաքում։

Երկու ամիս անց ծառայությունը շարունակել է  Հոկտեմբերյանի զորամասում ՝ դասընթացների նպատակով, որից հետո տեղափոխվել է Հադրութ, ստացել սերժանտի կոչում։

Պատերազմի առաջին օրից եղել է առաջնագծում ՝ պաշտպանելով Վարանդայի դիրքերը։ Շրջափակումը ճեղքելով հասել են մինչև Մարտունի 2, բայց հոկտեմբերի 31-ին մարտական առաջադրանք կատարելիս զոհվել է ավիոռումբի պայթյունից։ Հարազատները կարոտով են պատմում, որ Կարենը մեծ երազանք ուներ հմուտ խոհարար դառնալու։ 

Կարեն Մելիքսեթյանը հետմահու պարգևատրվել է  «Գթության Մայր», «Ասպետաց Մայր», «Մրտական Խաչ Առաջին Գունդ»,  Հայոց Ազգային Գվարդիայի «Հավերժի Մարտիկ» և «Առյուծ Ֆիդայի» շքանշաններով։



«Հավերժ զինվորը». այսպես է կոչվում 44-օրյա պատերազմում նահատակված, դիլիջանցի Լևոն Մանթաշյանի բանաստեղծությունների ժողովածուն:
Լևոնի բանաստեղծություններում սերն ու կարոտն է թևածում, նրա գրած տողերում կա հավատ ու նվիրվածություն, սեփական Հայրենիքի և ժողովրդի նկատմամբ պարտքի կարևորության գիտակցում:

Դեռևս 15 տարեկանում Լևոն Մանթաշյանը սկսել է ստեղծագործել. գրել է մի շարք հեղինակային երգեր ու բանաստեղծություններ, որոնք ամբողջացվել են և հրատարակվել «Հավերժ զինվորը» գրքում:

Ձեզ ենք ներկայացում նրա ստեղծագործություններից մեկը, որը Լևոնը վերնագրել է «Ուրիշ աշխարհ»

Ուրիշ Աշխարհ

Այսօր իմ սենյակում աստղեր չկան,
Իմ սենյակում այսօր վարագույրները փակ են,
Եվ իմ կյանքի բեմում կեղծանուններ չկան,
Որովհետև բեմի հետևում ես մենակ եմ։
Եվ ուրեմն…
Ես գնում եմ ուրիշ աշխարհ,
Որտեղ չկա, չկա քո պատկերը,
Գնում եմ ուրիշ մի աշխարհ,
Որտեղ չկան ձևական քո խոսքերը,
Քո սերը,
Տանում եմ ինձ հետ իմ արևը,աստղերը,
Քո սերը,ժպիտները, ամպերը…
Այն ամենը ինչ քեզ է նվիրված,
Ես տանում եմ ուրիշ աշխարհ։
Առանց աստղերի ես աշխարհում անհնար եմ,
Ինչպես առանց սիրո պոետի կյանքը դժվար է,
Երգս քեզ համար սիրելիս իսկզբանե բացասական է,
Դա երևի նրանից է որ ալկոհոլի չափը, մի քիչ շատ է.
Բայց միևնույն է…
Ես գնում եմ ուրիշ աշխարհ,
Որտեղ չկա, չկա քո պատկերը,
Գնում եմ ուրիշ մի աշխարհ,
Որտեղ չկան ձևական քո խոսքերը,
Քո սերը,
Տանում եմ ինձ հետ իմ արևը,աստղերը ու սերը ժպիտները, ամպերը…
Այն ամենը ինչ քեզ է նվիրված,
Ես տանում եմ ուրիշ աշխարհ։
Ուրիշ աշխարհ,Ուրիշ աշխարհ…

Լևոնը ծնվել է 2001 թվականի ապրիլի 3-ին, Ռուսատանի Դաշնության Պերմ քաղաքում: 2007 թվականին տեղափոխվել է Դիլիջան, ընդունվել քաղաքի թիվ 4 հիմնական դպրոց, ուսումը շարունակել է Դիլիջանի ավագ դպրոցում։ 2019 թվականին զորակոչվել է բանակ` ծառայության անցնելով Արցախի Հանրապետության առաջին պաշտպանական շրջանում։ Լևոնը զինակից ընկերների հետ կռվել և զոհվել է մարտի դաշտում՝ 2020 թվականի հոկտեմբերի 10-ին։

Մայիսի 25-ը ՀՀ Ազգային հերոս, 44-օրյա պատերազմում նահատակված Թաթուլ Ղազարյանի ծննդյան օրն է։ Գնդապետը կդառնար 45 տարեկան։ Ղազարյան ընտանիքի նախաձեռնությամբ Թաթուլ Ղազարյանի հիշատակին Գետահովիտ գյուղի բարձունքին հուշաղբյուր է կառուցվել։ Հրամանատարի ծննդյան օրը բացվող հուշաղբյուրի խորհուրդը հանուն Հայրենիքի նահատակված զինվորականների սխրանքներն արժևորելն է։

Հուշաղբյուրի հարակից տարածքում խաչ է կանգնեցվել, որն օծել է Իջևանի հոգևոր հովիվ տեր Աբել քահանա Քարտաշյանը։

Գնդապետ Թաթուլ Ղազարյանն իր կերպարով միշտ ձգտել է հաղթանակի, ձգտել է լինել առաջինը թե՛ ուսումնառության, թե՛ զինվորական ծառայության մեջ: Եվ հենց հաղթողի հոգեբանությամբ նա գնացել է ռազմի դաշտ` սրբազան պարտքը կատարելու: Հրամանատարը զոհվել է  2020 թ-ի հոկտեմբերի 19-ին` Արցախի Քաշաթաղի շրջանի Այգեհովիտ գյուղի մատույցներում՝ վիրավոր զինվորների կյանքը փրկելիս։ Հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի և Հայաստանի բարձրագույն՝ «Հայրենիք» շքանշաններով: