Նոյեմբերի 1-ին՝ ժամը 15։30-ի սահմաններում, ՀՀ ներքին գործերի նախարարության ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության Իջևանի բաժնում տեղեկություն է ստացվել, որ Աչաջուր բնակավայրի Հ. Թամրազյանի անվան դպրոցի աշխատակիցը դպրոցում ծեծի է ենթարկել 9/Բ դասարանում սովորող 14-ամյա աշակերտին, որի հետևանքով երեխայի մարմնի վրա առաջացել են կապտուկներ:

Նույն օրը երեխան հրավիրվել է բաժին, որը կատարվածի վերաբերյալ մայրիկի և մանկավարժի ներկայությամբ հայտնել է, որ նոյեմբերի 1-ին՝ ժամը 12։00-ին, Աչաջուր բնակավայրի Հ. Թամրազյանի անվան դպրոցի 9/Բ դասարանում դասաժամի ընթացքում իր պայուսակում էլ. ծխախոտի փոխարինիչ հայտնաբերելուց հետո նույն դպրոցի ուսուցիչ, Տավուշի մարզի բնակիչ 70-ամյա Արմենակ Ա․-ն մի քանի անգամ ձեռքով հարվածել է իր դեմքին և մարմնի տարբեր հատվածներին, որից հետո դուրս է բերել միջանցք, կրկին հարվածներ հասցրել, ապա տարել է դպրոցի տնօրեն, Տավուշի մարզի բնակիչ 42-ամյա Ստելլա Փ․-ի աշխատասենյակ և 2 անգամ հարվածել մեջքին՝ պատճառելով ֆիզիկական ցավ: Այս մասին հայտնում է Shamshyan.com-ը:

Արմենակ Ա․-ն, ով դպրոցի դաստիարակչական գծով փոխտնօրենն է, ձերբակալվել է, հաղորդման և կից փաստաթղթերի հետ միասին ներկայացվել է ՀՀ քննչական կոմիտեի Տավուշի մարզային քննչական վարչություն։

Ծանուցում. Ենթադրյալ հանցանքի մեջ կասկածվողը կամ մեղադրվողը համարվում է անմեղ, քանի դեռ նրա մեղավորությունն ապացուցված չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով` դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով:

Հոկտեմբերի 6-ին, ժամը 19:30-ին Տավուշի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ քաղաքացին մոլորվել է Աչաջուր գյուղի սարերում․ անհրաժեշտ է փրկարարների օգնությունը:

Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ:

Փրկարարները Գետահովիտ գյուղի «Սառնաղբյուր» կոչվող հանդամասում հայտնաբերել են Հ․ Ն․-ին (ծնված 1966 թ․) և ուղեկցել անվտանգ տարածք:

Տավուշի մարզում ֆուտբոլի զարգացման ու առողջ ապրելակերպի տարածման նպատակով NextGen ծրագրի շրջանավարտ Լևոն Վարդապետյանն Աչաջուր գյուղում նախաձեռնել էր ֆուտբալային մրցաշար․ «Իջևանի գավաթ» խորագրով հանդիպումը տեղի ունեցավ Իջևանի համայնքապետարանի ու «Յելլ Էքստրիմ պարկի» հետ գործընկերությամբ։

Մրցաշարին մասանակցում էին Աչաջուր, Ազատամուտ, Դիտավան, Այգեհովիտ գյուղերի ու Նոյեմբերյան և Դիլիջան քաղաքների ֆուտբոլային թիմերը։ Մրցաշարի կազմակերպումը նաև լավ առիթ էր տեղական ինքնակառավարման մարմինների, համայնքի երիտասարդների և տեղական բիզնեսի միջև համագործակցության ստեղծման և այն շարունակական դարձնելու համար։

Ֆուտբոլային մրցաշարերը ոչ միայն աջակցում են մարզական մշակույթի ձևավորմանը, այլև նպաստում են համայնքներում երիտասարդների ակտիվ մասնակցությանը և համագործակցության զարգացմանը։

Մակարավանքը 13-րդ դարում կառուցաված վանական համալիր է, գտնվում է Իջևանի Աչաջուր գյուղում: Համարվում է հայկական ճարտարապետության յուրահատուկ հուշարձաններից մեկը:

Ծրագիրը ֆինանսավորվում է Իջևանի համայնքապետարանի և «Ուրբան» կայուն զարգացման հիմնադրամի կողմից իրականացվող #EU4Culture-ի «Մենք ենք, մեր սարերը» ծրագրի շրջանակներում:

Հունիսի 27-ին՝ ժամը 10:00-ից մինչև 15:00-ն ընկած ժամանակահատվածում, Տավուշի մարզի Իջևան համայնքի Աչաջուր բնակավայրում անցկացվելու է ««Օդային տագնապ» ազդանշանի դեպքում բնակչության ազդարարման, պատսպարման և տարհանման աշխատանքների կազմակերպումը» թեմայով վարժանք, որի ընթացքում՝ ժամը 12:00-ին, գործարկվելու է էլեկտրական շչակ:

Խնդրում ենք չանհանգստանալ։

Աղստևի հովտին շռայլ բնապատկերներ կան․ այդ բնապատկերների մեջ իր նշանակությամբ, զարդաքանդակների ինքնատիպությամբ, հարստությամբ և հոգևոր ներդաշնակությամբ առանձնանում է տարածաշրջանի չքնաղ կոթողներից մեկը` ձեռակերտ պատկեր Մակարավանքը:

Մակարավանք, 13-րդ դարի հայկական վանական համալիր Հայաստանի Տավուշի մարզում, գտնվում է Աչաջուր գյուղից 6-7 կմ հարավ-արևմուտք, Պայտաթափ լեռան լանջին։ Միակ պատմական հիշատակությունը այս վանքի մասին հանդիպում ենք Կիրակոս Գանձակեցու մոտ։ Նա ասում է, որ Հաթերքի իշխան Վախթանգի կինը՝ Արզու Խաթունը իր դստեր հետ վարագույր է գործել նաև Մակարավանքի համար։

Բարձրահայաց իշխող դիրքից դիտողի առջև փռվում են Աղստևի հովիտը, Կուր գետի հովտի լայնատարած տափաստանները, Աղստևի աջափնյա հանդիպակաց լեռնաշղթայի համայնապատկերը։

Մակարավանքի մասին պահպանվել է մի ավանդություն, որ վանքը կառուցել են Մակար անունով վարպետն ու իր միակ որդին։ Որդին քար էր տաշում, նախշում, իսկ հայրը շարում էր։ Վանքի պատերն աստիճանաբար բարձրանում էին, իսկ Մակար վարպետը՝ կտրվում հողից։ Նա գիշերում էր վանքի կիսավարտ պատերի վրա, քանի դեռ չէր ավարտել շինությունը։ Օրերից մի օր, վարպետ Մակարը նկատում է, որ քարերը իրար չեն բռնում, զարդաքանդակներն էլ նույնը չեն։ Վերևից հարցնում է որդուն, թե ինչ է պատահել։ Պատասխանում են, որ նա հիվանդ է։ Մակարը հասկանում է, որ որդին այլևս չկա։ Վարպետը, սակայն, ըստ ավանդույթի, սուրբ տաճարի շինարարությունը կիսատ չի թողնում: Կառուցումից հետո արդեն, վանքի գագաթից ցած է նետվում ու մահանում։ Վարպետին թաղում են վանքի պատի տակ և վանքն էլ անվանում Մակարավանք։

Մակարավանքի հիմնական եկեղեցին կառուցվել է 1205 թվականին՝ Բազազ իշխանի որդի Վարդանի կողմից: Եկեղեցին, արտաքուստ ուղղանկյուն և խաչաձև ներքուստ, իրենից ներկայացնում է գմբեթավոր դահլիճ: Խորանի աջ և ձախ կողմերում գտնվում են երկհարկանի ավանդատները: Եկեղեցու ներքին հարդարանքը շռայլորեն զարդարված է հայ քանդակագործության վառ նմուշներով: Ութանկյուն աստղերը և ութանիստ բազմանկյուններն իրենց մեջ ներառված հուշկապարիկներին, թռչուններին, ձկներին և աստվածաշնչական հերոսներին պատկերող հարթաքանդակներով, դասվում են միջնադարյան հայկական արվեստի գլուխգործոցների շարքին:

XIII դարի սկզբին Վաչե Ամբերդցին (Վաչուտյանների իշխանական տոհմից) կառուցել է երկու եկեղեցիներն իրար կապող գավիթը: Արևելյան մուտքը զարդարված է բարձրաքանդակով, որը պատկերում ցուլի և առյուծի մենամարտը: Գավիթը առանձնանում է հարուստ ներքին հարդարանքով: Նրա պատերը զարդարված են ճոխ երկրաչափական և բուսական զարդամոտիվներով:

Մակարավանքի համալիրը իր զարդաքանդակների ինքնատիպությամբ դասվում է Աղթամարի, Բղենո Նորավանքի, Գանձասարի շարքին և կարևոր տեղ գրավում հայ ճարտարապետության մեջ:

Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհված Շիրակ Գասպարյանը երազանք ուներ՝ հայրենի գյուղում՝ Աչաջրի սրտում եկեղեցի կառուցել։ Նրա զոհվելուց հետո Շիրակենց տան բակում նրա ընտանիքի և հատկապես հոր ջանքերով եկեղեցի է կառուցվել։

Ապրիլի 14-ը Հայ Առաքելական եկեղեցու տոնացույցում օրը համարվում է «Կանաչ կիրակի», որը խորհրդանշում է ծաղկած, կանաչած եկեղեցին։ Օրվա խորհրդով եկեղեցու բակում նաև ծառատունկ կատարվեց։

Ապրել իսկական արժեքներով և զոհաբերել ամենաթանկը, զոհաբերել վստահորեն ու գիտակցել որ «առանց զոհաբերության երբևէ հաղթանակ չի կերտվել»․ այսպիսինն է Շիրակի կյանքի ու նահատակության նկարագիրը։

Շիրակ Գասպարյանի հիշատակն հավերժացվող նորակառույց եկեղեցին նախատեսվում է օծել այս տարվա հունիսի 6-ին՝ Շիրակի ծննդյան օրը։

Մեծացնելով աշակերտների հետաքրքրվածությունը՝ գիտության հանդեպ. Ենոքավանում ապրիլի 10-ին անցկացվեց « STEM էքսպո 2024» միջոցառումը՝ Տավուշի մարզի 6 հանրակրթական դպրոցների մասնակցությամբ:

«Սթեմ էքսպոյի» նպատակն է բարձրացնել աշակերտների հետաքրքրությունը դեպի գիտությունը, ճարտարագիտությունը, նաև մաթեմատիկայի ու տեխնոլոգիաների ուղղությամբ:

Նախագծին մասնակցել են Իջևանի վարժարանի, Գետահովիտի, Վազաշենի, Աչաջրի Կողբի և Այրումի դպրոցների աշակերտական թիմերը:

Էքսպոյի շրջանակներում տեղի ունեցավ «STEM կրթության հեռանկարներ» խորագրով պանելային քննարկում: Հյուրերն ու մասնակիցները հնարավորություն ունեցան ծանոթանալու աշակերտների նախագծերի արդյունքներին՝ ստեղծելով համագործակցային ու կրթական միջավայր:

STEM կրթական փաթեթը, որը ներառում է տեխնիկական և տեղեկատվական ռեսուրսներ, ուսուցիչների վերապատրաստում և շարունակական մենթորություն, իրականացվում է Տավուշի մարզի հանրակրթական դպրոցներում. նախատեսվում է ընդլայնել դպրոցների ընդգրկումը: Նախագծի չափորոշիչների վրա հիմնված կրթությունը հավաստագրվել է ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության կողմից:

Այսօր Հայ Առաքելական եկեղեցին տոնում է Ծաղկազարդը: Հայ Եկեղեցին Ս. Հարության տոնին նախորդող կիրակի նշում է Ծաղկազարդը, որը նշանավորում է Հիսուս Քրիստոսի հաղթական մուտքը Երուսաղեմ:

Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ի բարձր տնօրինությամբ Ծաղկազարդը հռչակվել է մանուկների օրհնության օր, քանի որ Տիրոջ՝ Երուսաղեմի տաճար մտնելու ժամանակ մանուկներն աղաղակում էին՝ ասելով. «Օրհնությո՜ւն Դավթի որդուն» (Մատթ. 21:15):

Այդ օրը եկեղեցիներում կատարվում է Մանուկների օրհնության կարգ:
Հիսուսի մուտքը Երուսաղեմ ժողովուրդն ընդունել է խանդավառությամբ` ձիթենու և արմավենու ճյուղերի հետ իրենց զգեստները փռելով ճանապարհի վրա և աղաղակելով. «Օվսաննա՜ Բարձյալին, օրհնյալ լինի Նա, Ով գալիս է Տիրոջ անունով, օրհնյալ լինի մեր հոր` Դավթի թագավորությունը, որ գալիս է: Խաղաղություն երկնքում և Փառք բարձունքներում» (Մարկ. 11:9-10):

Ըստ Եկեղեցու հայրերի՝ Հիսուսի առջև հանդերձներ փռելը խորհրդանշել է մեղքերը Քրիստոսին խոստովանելը: Ոստեր և ճյուղեր ընծայելն ընդհանրապես առանձնակի պատիվներ և հանդիսավորություն էր նշանակում: Ձիթենին ընկալվել է որպես իմաստության, խաղաղության, հաղթանակի և փառքի խորհրդանշան: Մեռյալ Ղազարոսին հարություն տված Քրիստոսին ձիթենու և արմավենու ճյուղերի ընծայումը խորհրդանշում է մահվան հանդեպ հաղթանակը:
Ծաղկազարդը խորհրդանշում է նաև արարչության առաջին օրը, երբ Աստված ստեղծեց երկինքն ու երկիրը, և լույսը տարածվելով՝ հալածեց խավարը: Այս օրը խորհրդանշում է նաև առաջին ժամանակաշրջանը, երբ բույսերով ու ծաղիկներով զարդարվեց երկիրը, և Ադամն ու Եվան ուրախացան Դրախտում:

Ծաղկազարդի նախօրեին` շաբաթ օրը, կատարվում է նախատոնակ, բացվում է խորանի վարագույրը, իսկ հաջորդ օրը տոնական Ս. Պատարագը մատուցվում է բաց վարագույրով:
Ծաղկազարդի առավոտյան եկեղեցիներում օրհնում են ձիթենու կամ ուռենու ոստեր և բաժանում ժողովրդին:
Ուռենու ոստերը, որոնք անպտուղ են, խորհրդանշում են հեթանոսներին, ովքեր պտղաբերեցին միայն Քրիստոսին ընծայվելուց հետո: Ոստերի փափկությունը խորհրդանշում է Քրիստոսի հետևողների խոնարհությունը:
Ուռենու ճյուղերը մեր ընծաներն են Տիրոջը, ինչպես Ս. Ծննդյան օրն Արևելքից մոգերի բերած ընծաները:

Ծաղկազարդի տոնն արդեն ավանդաբար մեծ շուքով է նշվում Մակարավանքում․ այս տարի ևս տոնախմբությանը հավաքվել էին Տավուշի մարզի Աչաջուր, Ծաղկավան, Կիրանց ու Բերքաբեր գյուղերի բնակիչները: Մակարավանքի հոգևոր հովիվ Տեր Արշավիր քահանա Ասատրյանի ձեռամբ մատուցված Սուրբ Պատարագից և Մանուկների օրհնության կարգից հետո տոնը շարունակվեց վանքի բակում՝ տաղանդաշատ երեխանների երաժշտական ու պարային կատարումներով։

Տյառնընդառաջի տոնը Տիրոջն ընդառաջ գնալու հրավեր է բոլորիս։ Հայ Առաքելական Եկեղեցին ամեն տարի փետրվարի 14-ին՝ Քրիստոսի Սուրբ Ծննդյան օրվանից 40 օր հետո, նշում է քառասուն օրական մանուկ Հիսուսին տաճարին ընծայելու տոնը՝ Տյառնընդառաջը։

Տոնի նախօրեին՝ երեկոյան ժամերգությունից հետո, կատարվում է նախատոնակը: Եկեղեցու կանթեղից վերցված կրակով խարույկ է վառվում իբրև լույսի խորհրդանիշ։

Տավուշի մարզի համայնքներում Տյառնընդառաջի խորհրդով արարողություններ են կատարվել. ներկայացնում ենք լուսանկարներ:

Տյառնընդառաջի նախատոնակ Աչաջուր գյուղում:

Տյառնընդառաջի նախատոնակը սահմանամերձ Բերքաբեր գյուղում:

Տյառնընդառաջի նախատոնակը Աճարկուտ գյուղում: