Փետրվարի 15-ին, ժամը 21։55-ին Տավուշի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Դիլիջան քաղաքի Կամոյի փողոցի տներից մեկում հրդեհ է բռնկվել։

Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից երկու մարտական հաշվարկ։

Հրդեհը մեկուսացվել է ժամը 23:35-ին, մարվել՝ փետրվարի 16-ին, ժամը 02:00-ին: Այրվել է չբնակեցված տուն (մոտ 195 քմ): Տուժածներ չկան։

2025 թվականի հունվարի 17-ին Հայաստանի համայնքների միության գրասենյակում ստորագրվեց «Դիլիջանի միջպետական ավտոճանապարհին առկա սողանքի կանխարգելման ցանցի տեղադրման ծրագրի» պայմանագիրը։ Դրամաշնորհային պայմանագիրը, որի արժեքը մինչև 68,943 ԱՄՆ դոլար է, ստորագրեցին Հայաստանում Ճապոնիայի դեսպան Աոկի Յուտական և Հայաստանի համայնքների միության նախագահ Էմին Երիցյանը։

Ծրագրի նպատակն է նվազեցնել սողանքային ռիսկերը Վանաձոր-Դիլիջան ավտոճանապարհի երկայնքով՝ ապահովելով երթևեկության անվտանգությունը։ Ծրագիրը կիրականացվի ճանապարհի ամենախնդրահարույց հատվածում, որտեղ կանցկացվեն ցանցապատման և կայունացման աշխատանքներ։

Այս նախաձեռնությունը կարևոր նշանակություն ունի ինչպես տեղի բնակիչների, այնպես էլ ճանապարհից օգտվող այլ ճանապարհորդների համար։ Ծրագրի շրջանակում ակնկալվում է ապահովել շուրջ 26,000 բնակչի անվտանգ տեղաշարժը։

Հունվարի 27-ին, ժամը 23։39-ին Տավուշի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Երևան-Դիլիջան ավտոճանապարհին ավտոմեքենան դուրս է եկել երթևեկելի հատվածից և կախվել դեպի ձորակը։

Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ։

Պարզվել է, որ Երևան-Դիլիջան ավտոճանապարհի մոտ 87-րդ կմ-ին «TESLA» մակնիշի ավտոմեքենան  դուրս է եկել երթևեկելի հատվածից, սահել դեպի ձորը (մոտ 8 մ) և բախվել ծառին:

Մինչ փրկարարների կանչի վայր հասնելը՝ վարորդ Ա․ Դ․-ն և ուղևոր Եվ․ Մ․-ն դուրս են եկել ավտոմեքենայից։

Փրկարարները հոսանքազրկել են ավտոմեքենան և քարշակելով դուրս բերել այն երթևեկելի հատված։

2024 թվականը Տավուշի մարզի համար նշանավորվեց փորձություններով և հաջողություններով։ Տարվա ընթացքում մարզում իրականացվեցին ծրագրեր՝ ուղղված համայնքների կենսապայմանների բարելավմանը, ենթակառուցվածքների զարգացմանն ու կրթական համակարգի արդիականացմանը։

Գյուղատնտեսություն

2024 թվականին Տավուշի մարզում մթերված խաղողի ծավալը կազմեց 5953.6 տոննա՝  նախորդ տարվա 3481.1 տոննայի համեմատ: 1 կգ խաղողի գնային միջակայքը հասավ 140-250 դրամի: Բացի դրանից, մթերվեց 829 տոննա բանջարեղեն և պտուղ-հատապտուղ: Իջևան համայնքի Խաշթառակ և Բերքաբեր բնակավայրերում «Տնամերձ հողամասերում այգեհիմնման և ոռոգման արդիական համակարգերի ներդրման փորձնական ծրագրի» շրջանակում, 87 տնտեսությունների այգիներում իրականացվել են կաթիլային ոռոգման համակարգերի ներդրման աշխատանքներ:

Սուբվենցիոն ծրագրեր

2024 թվականին հաստատվել է 20 սուբվենցիոն ծրագիր՝ 5.9 միլիարդ դրամ ընդհանուր արժեքով, որից 4 ծրագիր ավարտվել է ամբողջությամբ, 8-ը՝ մասամբ, իսկ մնացածը գտնվում են ընթացքի տարբեր փուլերում: Տարվա կարևոր ձեռքբերումներից էր Տավուշի մարզի 4 սահմանամերձ գյուղերի գազիֆիկացումը, որն իրականացվեց «Վարդանյան» ընտանիքի աջակցությամբ:

Դպրոցաշինություն

Տավուշի մարզում կրթական ենթակառուցվածքների զարգացման գործընթացն ընթանում է լայն թափով։ 2024 թվականի սեպտեմբերի 1-ին շահագործման հանձնվեց Կիրանցի 100 աշակերտի համար նախատեսված մոդուլային դպրոցը, որի ընդհանուր արժեքը կազմել է 680 մլն ՀՀ դրամ։ Նորակառույց դպրոցն ամբողջությամբ հագեցած է անհրաժեշտ սարքավորումներով և ապահովում է ժամանակակից կրթական միջավայր։

Ավարտվել է նաև Գանձաքարի դպրոցում շինարարական աշխատանքների հիմնական փուլը, որը նախատեսված է 480 աշակերտի համար։ Այս դպրոցի կառուցման ընդհանուր արժեքը կազմել է 1,822 մլրդ ՀՀ դրամ, և մոտ օրերս այն պատրաստ կլինի ընդունելու աշակերտներին։ Դովեղում մոդուլային դպրոցի շինարարությունը շարունակվում է. այս հաստատությունը նախատեսված է 100 աշակերտի համար։

Հինգ բնակավայրերում՝ Լուսաձորում, Պտղավանում, Բագրատաշենում, Այրումում և Արծվաբերդում, արդեն մեկնարկել են նոր կրթական հաստատությունների շինարարական աշխատանքները։ Բացի այդ, 9 դպրոց և կրթահամալիր գտնվում են նախագծման փուլում՝ Գոշում, Նավուրում, Կոթիում, Արծվաբերդում, Այգեձորում, Նոյեմբերյանում, Կողբում, Աղավնավանքում և Ոսկեվանում։ Այս նախագծերի իրականացման միջոցով նախատեսվում է լուծել կրթական ոլորտի համապարփակ խնդիրները։ Սևքարի դպրոցի և Նորաշենի կրթահամալիրի շինարարության համար պայմանագրերը կնքման փուլում են։

Բագրատաշենում կառուցվող 144 սաների համար նախատեսված մանկապարտեզը, որի արժեքը կազմում է 880 մլն ՀՀ դրամ, շահագործման կհանձնվի 2025 թվականի մարտին։

Բնակարանաշինության ծրագրեր սահմանամերձ բնակավայրերում

Կառավարության կողմից հաստատված սահմանամերձ բնակավայրերում բնակարանաշինության ծրագրերը նույնպես առաջնահերթություն են։ Տավուշի մարզում ներկայում կառուցվում է 1249 բնակելի տուն, ինչը կարևոր քայլ է սահմանամերձ գյուղերի կենսունակության ապահովման և համայնքների վերածննդի համար։

Ճանապարհաշինություն

Տավուշի մարզում 2024 թվականին ավարտվեցին 390 կմ ճանապարհների վերանորոգման աշխատանքները: Հիմնանորոգվեցին հատկապես կարևոր նշանակության ճանապարհները, (ինչպիսիք են Մ-8 (Վանաձոր-Դիլիջան),  Իջևան-Նավուր-Բերդ-Այգեպար ճանապարհները), վերանորոգվեցին համայնքային նշանակության ճանապարհներ։

2024 թվականի ՀՀ պետական բյուջեով Տավուշի մարզի համայնքային բյուջեներին հատկացվել է 5 մլրդ 267 մլն դրամ, որն ավել է 2023 թվականին հատկացված դոտացիայից 2 մլրդ 315 մլն դրամով, այդ թվում Իջևան խոշորացված համայնքում ավելացել է 706 մլն դրամով,  Դիլիջան խոշորացված համայնքում՝ 343 մլն դրամով, Բերդ խոշորացված համայնքում՝ 599 մլն դրամով, Նոյեմբերյան խոշորացված համայնքում՝ 666 մլն դրամով:

2025 թվականի ՀՀ պետական բյուջեով համայնքային բյուջեներին  նախատեսվել է հատկացնել 6 մլրդ  14 միլիոն դրամ։

Դեկտեմբերի 19-ին, ժամը 20:18-ին Տավուշի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Դիլիջան քաղաքի Շամախյան փողոցում տեղի է ունեցել ՃՏՊ:

Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ:

Պարզվել է, որ «VAZ» մակնիշի ավտոմեքենան դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և շրջվել:

Փրկարարները հոսանքազրկել են ավտոմեքենան, փակել գազի բալոնի փականը, ուղղել և դուրս բերել ճանապարհի երթևեկելի հատված:

Տավուշի նկարիչների միության նախաձեռնությամբ Դիլիջանի «Ռեստարտ» հյուրանոցում մեկնարկել է «Տավուշը մենք ենք» ցուցադրությունը, որտեղ ներկայացված են 18 արվեստագետների ստեղծագործությունները: Այս անգամ ցուցադրությունը հարմարեցվել է նոր ձևաչափի, որի նպատակն է տարածել արվեստը և բարձրացնել դրա ճանաչելիությունը հանրության շրջանում:

Այս ձևաչափով միջոցառումն արդեն 4-րդն է, որ անցկացվում է Դիլիջանի «Ռեստարտ» հյուրանոցում՝ մաս կազմելով «RestArt» ցուցահանդեսների շարքին: Հյուրանոցն այս կերպ դառնում  է արվեստի ու մշակույթի միջավայր, որտեղ արվեստագետները կարող են ներկայացնել իրենց աշխատանքները, իսկ այցելուները՝ ավելի խորը ընկղմվել արվեստի ու բնության ներդաշնակության մեջ:

«Տավուշը մենք ենք» ցուցադրության մեջ ներկայացված աշխատանքներում մեծ մասամբ տավուշյան բնապատկերներն են՝ ներկայացնելով մարզի բնությունը, մարդկանց ու հետաքրիր անկյունները:

18 արվեստագետների աշխատանքներն այցելուների համար ստեղծում են լավ հնարավորություն՝ գնահատելու տեղական արվեստը և ծանոթանալու Տավուշի բնաշխարհին:

Ավելին՝ մեր տավուշյան ռեպորտաժում։

«Արտակարգ Ալիք» տեղեկատվական հասարակական կազմակերպությունը և Տավուշ Մեդիան՝ Freedom House միջազգային կազմակերպության աջակցությամբ,  իրականացնում են ծրագիր, որի նպատակը Տավուշի մարզում ապատեղեկատվության և կեղծ լուրերի դեմ պայքարն է, մեդիամանիպուլյացիայի կանխարգելումը, մեդիագրագիտության տարածումն ու բարձրացումը, ուսուցողական և խորհրդատվական միասնական տեղեկատվական հարթակի ստեղծումը:

Կեղծ ու սուտ լուրերին դիմակայելը պահանջում է վճռականություն և գիտելիք՝ ճշգրիտ ու վստահելի տեղեկատվական հոսքերի ապահովման համար։ Սա հատկապես կարևոր է Տավուշի մարզի համայնքներում, որտեղ ապատեղեկատվությունը կարող է ապակողմնորոշել բնակչությանը ու առաջացնել բացասական տրամադրություններ, վախ ու անկայունություն։

Նոյեմբերի 18-ին Նոյեմբերյանի համայնքում անցկացվեց հանրային հանդիպում՝ «Մեդիագրագիտություն և ապատեղեկատվության դեմ պայքար» խորագրով։ Հանդիպման ընթացքում հատուկ ուշադրություն դարձվեց մեդիագրագիտության կարևորությանը և դրա հիմնական սկզբունքներին։ Տավուշ Մեդիայի լրագրող Էռնեստ Խանումյանը ներկաներին առաջարկեց քննարկելու մարզում առկա իրական դեպքերը։ Նա ներկայացրեց օրինակներ, որոնք արտահայտիչ կերպով ցույց են տալիս, թե որքան վնասակար կարող են լինել կեղծ լուրերը և ինչ մեխանիզմներով կարելի է կանխարգելել դրանց տարածումը։ Հանդիպման առանցքում էին նաև այն գործիքներն ու մեթոդները, որոնք կարող են օգնել բնակիչներին տարբերակել հավաստի տեղեկությունները կեղծ լուրերից։

Մասնակիցները ակտիվորեն մասնակցեցին հարցուպատասխանին՝  ներկայացնելով Նոյեմբերյանում շրջանառվող ապատեղեկատվության օրինակները։ Դրանք հիմնականում վերաբերում են սահմանային-անվտանգային թեմաներին։  Քննարկվեցին նաև կեղծ լուրերի աղբյուրները, դրանց տարածման հնարավոր դրդապատճառները և դրանց հակազդելու հնարավոր միջոցները։

Սիրելի տավուշեցիներ,

Տավուշի մարզում մեդիագրագիտության մակարդակի գնահատման և բարելավման նպատակով իրականացնում ենք հանրային հարցում․ Ձեր կարծիքը և փորձառությունը չափազանց կարևոր են մեզ համար՝ համայնքներում տեղեկատվական անվտանգության ամրապնդման և ապատեղեկատվության դեմ պայքարի արդյունավետ մեխանիզմներ մշակելու համար։ Խնդրում ենք պատասխանեք նշված հարցերին:

Իսկ հանրային հանդիպումներն իրականացվելու են Տավուշի մարզի բոլոր համայնքներում: Նպատակը նույնն է՝  բարձրացնել Տավուշի բնակչության իրազեկվածությունն ու զարգացնել նրանց կարողությունները՝ դիմակայելու տարատեսակ ապատեղեկատվական վտանգներին։ Մասնակցելու համար դիմեք՝ info@tavushmedia.am հասցեին կամ զանգահարեք 060 460202 հեռախոսահամարով։

Այս հանդիպումն իրականացվել է Freedom House միջազգային կազմակերպության աջակցությամբ։ Այս հոդվածում արտահայտված բովանդակությունը և կարծիքները հեղինակների պատասխանատվությունն են և պարտադիր չէ, որ արտահայտեն Freedom House միջազգային կազմակերպության տեսակետները։

Կարդացեք նաև՝

Նոյեմբերի 3-ին Թումո Դիլիջանում հավաքվել էին անիմացիայի սիրահարների եւ մասնագետների մի խումբ, որոնք համատեղ բացահայտեցին անիմացիայի կախարդական աշխարհը։ Միջոցառումն ընթացավ ստեղծագործական մթնոլորտում՝ համատեղելով քննարկումներ, պրակտիկ աշխատարաններ և անիմացիոն ֆիլմերի ցուցադրություն՝ բոլորին մեկ քայլ մոտեցնելով անիմացիայի արվեստին։

Միջոցառման առանցքային հատվածը Հայկական անիմացիայի զարգացման հեռանկարները թեմայով պանելային քննարկումն էր։ Թեմայի շուրջ զրուցեցին ոլորտի առաջատար մասնագետներ՝ Զաքար Դեմիրճյանը, Նաիրա Մուրադյանը, Արմինե Անդան և Տիգրան Առաքելյանը, ովքեր բացահայտեցին հայկական անիմացիայի առանձնահատկությունները, զարգացումները և ապագայի ուղղությունները։

Քննարկման ընթացքում անդրադարձ կատարվեց նաև մի քանի հաջողված նախագծերի՝ «Սևանիկ», «Թռչող տերևների երգը», «Ամանոր» և «Ֆիրդուս» ֆիլմերի առանձնահատկություններին։ Վեց զուգահեռ աշխատարաններում ոլորտի փորձագետները իրենց գիտելիքները փոխանցեցին բոլորին՝ թե՛ նորեկներին, թե՛ արդեն փորձառու մասնագետներին։ Այստեղ ի վերջո ամեն մեկը կարողացավ ձեռք բերել նոր հմտություններ՝ սկսած շարժվող պատկերներից, մինչև բարձրորակ անիմացիա ստեղծելու ողջ գործընթացը։ Բացի այս, միջոցառման ողջ ընթացքում Թումո Դիլիջանի բոլոր հարկերում ներկայացված էին ուսանողների անիմացիոն աշխատանքները, որոնք զարմացրին մասնակիցներին իրենց ստեղծագործական բովանդակությամբ և նորարարական մոտեցումներով։

Մանրամասները՝ ռեպորտաժում։

«Արտակարգ Ալիք» տեղեկատվական հասարակական կազմակերպությունը և Տավուշ Մեդիան՝ Freedom House միջազգային կազմակերպության աջակցությամբ, միասին իրականացնում են ծրագիր, որի նպատակն է նպատակը Տավուշի մարզում ապատեղեկատվության և կեղծ լուրերի դեմ պայքարն է, մեդիամանիպուլյացիայի կանխարգելումը, մեդիագրագիտության տարածումն ու բարձրացումը, ուսուցողական և խորհրդատվական միասնական տեղեկատվական հարթակի ստեղծումը: Այն կնպաստի Տավուշի մարզում ճշգրիտ, հավաստի, վստահելի տեղեկության տարածմանը՝ նվազեցնելով սուտ ու կեղծ լուրերի բացասական հետևանքները:

Նախագծի շրջանակում նոյեմբերի 8-ին Դիլիջան համայնքում տեղի ունեցավ հանրային հանդիպում «Մեդիագրագիտություն և ապատեղեկատվության դեմ պայքար» թեմայով: Հանդիպումն անցկացրեց Տավուշ Մեդիայի լրագրող Էռնեստ Խանումյանը, ով իր խոսքում շեշտեց մեդիագրագիտության կարևորությունը՝ ներկայացնելով դրա հիմնական սկզբունքները։ Բանախոսը պատմեց նաև Տավուշի մարզում տարածված իրական դեպքերի օրինակներ, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչ վնասներ են հասցնում կեղծ տեղեկությունները և ինչպես կարելի է դրանք կանխարգելել։ Դիլիջան համայնքի փորձառությունն օգտագործելով՝ նա բացատրեց, թե ինչպես է մեդիագրագիտությունը պաշտպանում համայնքը՝ ապատեղեկատվության վտանգներից։

Հանդիպումն ավարտվեց հարցուպատասխանով, որի ընթացքում մասնակիցները կիսվեցին Դիլիջան համայնքում տարածված կեղծ լուրերի մասին պատմություններով, ինչն ընդգծեց թեմայի արդիականությունը և կարևորությունը համայնքի համար։

Հանրային հանդիպումներն իրականացվելու են Տավուշի մարզի բոլոր համայնքներում և նպատակ ունեն բարձրացնել Տավուշի բնակչության իրազեկվածությունը և զարգացնել նրանց կարողությունները՝ դիմակայելու տարատեսակ ապատեղեկատվության վտանգներին։

Մասնակցելու համար դիմեք՝ info@tavushmedia.am հասցեին կամ զանգահարեք 060 460202

Այս հանդիպումը իրականացվել է Freedom House միջազգային կազմակերպության աջակցությամբ։ Այս հոդվածում արտահայտված բովանդակությունը և կարծիքները հեղինակների պատասխանատվությունն են և պարտադիր չէ, որ արտահայտեն Freedom House միջազգային կազմակերպության տեսակետները։

«Արտակարգ Ալիք» տեղեկատվական հասարակական կազմակերպության նախաձեռնությամբ Տավուշի մարզում մեկնարկել է հանրային բանախոսությունների շարք, որի նպատակն է բարձրացնել բնակչության իրազեկվածությունն ու դիմակայունությունը հնարավոր արտակարգ իրավիճակների նկատմամբ: Շարքը կրում է «Դիմակայուն Տավուշ. Տավուշի մարզին սպառնացող արտակարգ իրավիճակները, դրանց կանխարգելումն ու կառավարումը» խորագիրը:
Առաջին հանդիպումը տեղի ունեցավ նոյեմբերի 8-ին Դիլիջան համայնքում:

Բանախոսությունը վարեց ճգնաժամային հաղորդակցության և տեղեկատվության կառավարման փորձագետ, լրագրող, փրկարարական ծառայության գեներալ-մայոր, «Արտակարգ Ալիք» տեղեկատվական ՀԿ-ի և Տավուշ Մեդիայի խորհրդի նախագահ Նիկոլայ Գրիգորյանը։ Նա մանրամասնորեն ներկայացրեց Տավուշի մարզին սպառնացող արտակարգ իրավիճակների հիմնական վտանգները՝ ներառյալ բնական և տեխնածին աղետները, և դրանց կանխարգելման ու կառավարման անհրաժեշտ միջոցառումները։

Նիկոլայ Գրիգորյանը շեշտեց համայնքային դիմակայունության ապահովման կարևոր քայլերը՝ առանձնացնելով բնակչության հետ կապի ապահովումը, համախմբվածությունը և գիտելիքի ու հմտությունների զարգացումը: Նա նշեց, որ համայնքների անվտանգությունն ու դիմակայունությունը կառուցվում են ոչ միայն պետական կառույցների, այլ նաև տեղական ինքնակառավարման մարմինների, կրթական և մշակութային հաստատությունների ակտիվ ներգրավմամբ:

Բանախոսության ընթացքում մասնակիցները՝ տեղական ինքնակառավարման մարմինների, համայնքային կառույցների և կրթամշակութային հաստատությունների ներկայացուցիչները, հնարավորություն ունեցան հարցեր տալու և բարձրաձայնելու համայնքում առկա անվտանգային խնդիրները։ Փորձագետը պատասխանեց բնակիչների հարցերին՝ կարևորելով համայնքներում աղետների կանխարգելման և պատրաստվածության ապահովման աշխատանքները։

Այս հանդիպումը մեկնարկային քայլ էր՝ Տավուշի մարզում կազմակերպվող բանախոսությունների շարքում, որը նախատեսվում է շարունակել մարզի մյուս համայնքներում:

Մասնակցելու համար դիմեք՝ info@tavushmedia.am հասցեին կամ զանգահարեք 060 460202