«Տղե՛րք, առանց ձեզ դժվար է, բայց կապրենք, դժվար է երազել, բայց կերազենք, դժվար է հավատալ, բայց կհավատանք, տղե՛րք»։

«Մետրո» թատրոնի թատերախումբը Նոյեմբերյանում ներկայացրեց 44-օրյա պատերազմում զոհված Վարդան Ամալյանի պատմվածքների հիման վրա բեմադրված «Ապրեցնող երկխոսություն» ներկայացումը։ Պատմվածքները, որոնք Վարդանը գրել է 11-13 տարեկանում, ոչ թե բեմադրված էին, այլ բեմից պատմվում էին և հանդիսատեսին հասցնում Վարդանի ուղերձները։

Բեմադիչ-ռեժիսոր Էդգար Մեհրաբյանի խոսքով՝ «Ներկայացման վերնագիրն էլ պատահական չի ընտրված, որովհետև իսկապես յուրաքանչյուր բառ ապրեցնում է․ կվերցնենք դա մեկ ժամվա համար, թե տասը օրվա համար, թե մեր ամբողջ կյանքի համար՝ դա արդեն երևի մեր անձնական խնդիրն է»։

Թատերախմբի անդամները խոստովանում են, որ ներկայացումների ընթացքում մշտապես զգում են Վարդանի ներկայությունը և նրա հոգևոր ուժը։

Դերասանուհի Էվելինա Ստեփանյանն ասում է, որ «ներկայացումը կոչ է ապրելու՝ շարունակելու ապրել, ու ապրել լրիվ ուրիշ կերպ՝ պատերազմից հետո»։

Ներկայացման ընթացքում պատմվածքներին զուգահեռ անդրադարձ է կատարվում պատերազմի թեմային և այդ ժամանակվա ապրումներին։



Սեպտեմբերի 13-ին, ժամը 01:54-ին Տավուշի մարզային ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Իջևան-Նոյեմբերյան ավտոճանապարհի մոտ 8-րդ կմ-ին բախվել են «VAZ-2106» (վարորդ` Ա․ Հ․) և «UAZ-469» մակնիշի (վարորդ` Ա․ Փ․) մակնիշների ավտոմեքենաները․ «VAZ 2106» մակնիշի ավտոմեքենայից առկա է գազի արտահոսք:

Դեպքի վայր է մեկնել ԱԻՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ։

Փրկարարները «VAZ 2106» մակնիշի ավտոմեքենայի վարորդ` Ա․ Հ․-ին դուրս են բերել ավտոմեքենայից և տեղափոխել Իջևանի ԲԿ։ Վերջինս ժամը 04:00-ին տեղափոխվել է Երևանի «Էրեբունի» ԲԿ։ «UAZ-469» մակնիշի ավտոմեքենայի վարորդ` Ա․ Փ․-ն տեղի ուժերով տեղափոխվել է Իջևանի ԲԿ, որտեղ բժիշկները տուժածի առողջական վիճակը գնահատել են բավարար:

Փրկարարները հոսանքազրկել և փակել են ավտոմեքենաների գազի բալոնների փականները և սահմանազատել տարածքը:

ProtoLab տեխնոինժեներական լաբարատորիան օգոստոսի 20-ին և 21-ին Նոյեմբերյանում կազմակերպել էր «Ապագայի նախատիպը» խորագրով միջոցառումը: Օրը տոնական էր. 1 տարի առաջ` օգոստոսի 20-ին նոյեմբերյանցի 4 երիտասարդներ պաշտոնապես հիմնադրեցին «ՊրոտոԼաբ» տեխնոինժեներական լաբարատորիան:

Միջոցառման կազմակերպման գլխավոր նպատակը ՏՏ ոլորտի հանդեպ երիտասարդության շրջանում հետաքրքրվածության բարձրացումն էր: Ոլորտում հաջողություններ գրանցած մարդիկ իրենց անցած ճանապարհով, խոչնդոտների, ձախողումների և նվաճումների մասին իրենց պատմություններով կիսվեցին և ոգևորեցին միջոցառման ավելի քան 150 մասնակցի: Մասնակիցները Նոյեմբերյան խոշորացված համայնքի և հանրապետության այլ մարզերից ժամանած երիտասարդներն էին:

Միջոցառման երկու օրերին կայացան բանախոսություններ և պանելային քննարկումներ` ՏՏ-ի, բիզնեսի, ստարտափների վերաբերյալ: Բանախոսությունների խոսնակները Հայաստանում ՏՏ ոլորտում փորձառու մասնագետներն էին: Երկօրյա միջոցառումն ուղեկցվեց ազգային երգուպարով:

ՊրոտոԼաբը ՏՏ ուղվածությամբ ստարտափ է․ 2020 թվականին նոյեմբերյանցի 4 գաղափարակից ընկերներ որոշեցին մարզում մնալու և Հայրենիքի զարգացմանը նպաստելու համար տեխնոինժեներական լաբարատորիա հիմնադրել: Այն պաշտոնապես բացվել է 2021 թվականին։ 1 տարի անց ստարտափը հաջողությամբ եռաչափ մոդելավորման եւ տպագրության ծառայություններ է մատուցում:

Protolab-ը հիմնելու նպատակն ի սկզբնե եղել է մարզում մնալու համար եկամուտներ ապահովելը։ Հիմնադիրները նշում են, որ նպատակը ընթացքում վերաձևափոխվեց․ ոչ թե եկամուտն էր մոտիվացիան, այլ Հայրենիքին ծառայություն մատուցելը:
Protolab-ի հիմնադրումից հետո Նոյեմբերյան խոշորացված համայնքի կյանքում նկատելի փոփոխություններ կան: Երիտասարդները պատմում են, որ մեծահասակները սկսել են հավատալ կրտսեր սերնդին, այլևս չեն բողոքում նրանցից, իսկ երիտասարդներն էլ սկսել են ավելի շատ աշխատել իրենց հմտությունների վրա և հաստատակամ են իրենց նպատակներն ու երազանքները իրագործելու ճանապարհին: Տղաները նաև ոգևորված են, քանի որ իրենց օրինակով շատերը սկսել են հաճախել «Արմաթ» ինժեներական լաբարատորիա:
Ստեղծարար երիտասարդները թիմի գործունեությանը համապատասխանող կարգախոս «ՊրոտոԼաբ»-ը, գրանցելով որոշ արդյունքներ, իր առջև սահմանում է նոր նշաձողեր և ապացուցում, որ սահմանամերձ Նոյեմբերյանում հնարավոր է ստեղծել տեխնոլոգիական ընկերություն:



Օգոստոսի 11-ին Նոյեմբերյանում բացվեց հուշաղբյուր՝ նվիրված 44-օրյա պատերազմում զոհված ավագ լեյտենանտ Հայկ Ղարսյանի հիշատակին:

Հուշաղբյուրի բացման և խաչքարի օծման արարողությանը ներկա էին Հայկի հարազատները, ընկերները, ծառայակիցները: Խաչքարն օծվեց Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Եպիսկոպոս Գալստանյանի ձեռամբ:

Միջոցառման ընթացքում ներկայացվեց Հայկ Ղարսյանի կյանքը, անցած մարտական ուղին: «Հայկի կերպարն ուրվագծվում է որպես ժպտերես, հարգալից ու հայրենասեր մարդու»,- իրենց հիշողություններով կիսվում են ներկաները

Հայկ Ղարսյանը մասնակցել է նաև Ապրիլյան քառօրյա պատերազմին, իսկ 44-օրյա պատերազմի օրերին եղել է ամենածանր ճակատներում՝ 30 օր կռվելով թշնամու դեմ:

Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար ՀՀ Պաշտպանության նախարարի հրամանով Ավագ լեյտենանտ Հայկ Ղարսյանին հետմահու շնորհվեց կապիտան զինվորական կոչում:

Հայկը ծնվել է 1995թ. դեկտեմբերի 26-ին, Տավուշի մարզի Նոյեմբերյան քաղաքում: 2009-2013 թթ. սովորել է Մոնթե Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարանում, 2013-2017 թթ.՝ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմամարզական համալսարանում:

Մինչև ավարտելը մասնակցել է Ապրիլյան պատերազմին՝ կռվելով Ջրականում: Համալսարանն ավարտել է լեյտենանտի կոչումով և ծառայության անցել Ասկերանի շրջանի Իվանյան (Խոջալու) բնակավայրում: 2 տարի անց գերազանց ծառայության համար ստացել է ավագ լեյտենանտի կոչում: Հայ Ղարսյանը հերոսաբար զոհվել է Վարանդայում՝ անօդաչու թռչող սարքի հարվածից։



Յուրաքանչյուր չորեքշաբթի՝ ժամը 17:00-ին, Նոյեմբերյանի Մշակույթի կենտրոնը մանուկներինն է։

Մշակույթի կենտրոնի տնօրեն Սոնյա Զուրաբյանի նախաձեռնությամբ Նոյեմբերյան համայնքի մանուկների համար մեծ էկրաններին ցուցադրվում են հայկական և արտասահմանյան սիրված մուլտֆիլմեր։

Մանրամասները պատմում է Նոյեմբերյան համայնքից մեր թղթակից Հրանուշ Անանյանը։



Օգոստոսի 7-ին Կոթի գյուղում «Արարատ» հիմնադրամի հովանավորությամբ կազմակերպված եռօրյա ճամբարի վերջին օրն էր։

Ճամբարի ընթացքում մանուկների զբաղմունքների, ստացած նվերների ու ճամբարի աջակիցների մասին պատմում է Նոյեմբերյան համայնքից մեր թղթակից Վերա Սահակյանը։



Հուլիսի 30-ը ընկերության միջազգային օրն էր:

Իսկական ընկերությունը կառուցվում է մտքերի փոխանակումով և օգնում ավելի արագ հասնել երազանքներին: Այս բանաձեւով էլ մեր տեսանյութի հերոսները հասել են հաջողությունների:

«Պրոտոլաբ» տեխնոլոգիական ընկերության, Նոյեմբերյանի թիվ 1 դպրոցի ջերմոցի, «Նիկա» ինտելեկտուալ ակումբի, դրանց պատմության եւ առօրյա եռուզեռի մասին պատմում է Նոյեմբերյանից մեր թղթակից Հրանուշ Անայանը։



Սարերի հովի՜ն․․․

Սրբասարը գտնվում Տավուշի մարզում` Նոյեմբերյան քաղաքից մոտ 20 կմ հեռավորության վրա։ Նոյեմբերյանի սարերի հենց այս չքնաղ անկյունն է մեզ հրավիրում Տավուշ TV-ի թղթակից Արաքսյա Ամիրաղյանը՝ իր հետ միասին ուրց քաղելու, վայելելու աղբյուրի սառը ջուրն ու սարի մարդկանց ջերմությունը։



Մշակութային արժեքներ, ազգային երգ ու պար, ուրախ խաղեր և ժամանց Նոյեմբերյանի սարերում. հուլիսի 23-ին մեկնարկեց արդեն ավանդական դարձած «Ջանգյուլում» փառատոնը:

Նոյեմբերյանցիների ամենասիրելի ավանդույթներից մեկին մասնակցելու հնարավորությունն այս տարի հենց Վարդավառի օրերին էր՝ հուլիսի 23-24-ին։

«Ջանգյուլում» փառատոնի նպատակն է վերականգնել ու պահպանել տարածաշրջանի ավանդույթները և իրագործել Վարդավառին բնորոշ սիրված ու սպասված տոնակատարությունները՝ դրանց ողջ մանրամասնությամբ, հմայքով ու մշակութային արժեքով։

«Ջանգյուլումը ծիսական՝ վիճակ-գուշակություն խաղ է, որի արմատները հին հայկական ժամանակներից են գալիս։ Ավանդույթը մեր տարածաշրջանում պահպանվել է՝ Վարդավառի, մեր ասած՝ Վարդևորի օրերին նշելու տեսքով։ Դա իմ մանկության օրերում տարվա ամենասիրելի ու սպասված պահն էր՝ երբ պիտի սարվորները հավաքվեին, գյուղից մեր մեծերը գային, ու մենք բոլորս խաղային Գյուլում՝ տեսնելու, թե այդ տարի մեզ համար ինչ է գուշակվելու»,- ասում է փառատոնի կազմակերպիչ «Բերդավան» հիմնադրամից Տիգրանուհի Զուրաբյանը։

«Բերդավան» հիմնադրամն արդեն երկրորդ տարին է՝ իրականացնում է իր առջև դրված նպատակներից մեկը՝ ակտիվացնել ու զարգացնել Նոյեմբերյան համայնքի կյանքն ու առօրյան, նպաստել համայնքի բարեկարգմանն ու տարածել մշակութային արժեքները։

Փառատոնի առաջին օրը հյուրերին սպասվում էր համերգային ծրագիր՝ ազգային երգ ու պարով, որից հետո տրվեց «Ջանգյուլում» խաղի մեկնարկը։ Օրը հագեցած էր նաև մշակութային ու ժամանցային ծրագրերով․ մասնակիցները քայլարշավ կատարեցին դեպի Մշկավանք։ Հյուրերը հնարավորություն ստացան մասնակցելու պարուսուցման, ձիավարության և այլ վարպետաց դասերի։

Փառատոնի երկրորդ օրն սկսվեց «Ջանգյուլում» խաղի շարունակությամբ, տոնական ուտելիքների պատրաստմամբ, և իհարկե, ավանդական ջրոցիով։

Հուլիսի 16-17-ին «Կողբ» հիմնադրամի կազմակերպած «ԿողբxՎարդավառ»-ը մի յուրօրինակ տոնակատարություն էր՝ պատմական անդրադարձով, երաժշտական գեղեցիկ կատարումներով, գունային հրավառությամբ և, իհարկե, սիրված ջրոցիով։

Հատկապես անմոռանալի օրեր էին Նոյեմբերյանի տարածաշրջանի երիտասարդների համար, ովքեր լիաթոք վայելեցին այս գեղեցիկ փառատոնը:
Ներկայացնում ենք «ԿողբxՎարդավառ»-ը` Նոյեմբերյանի տարածաշրջանի մեր թղթակից Հրանուշ Անանյանի աչքերով։