Տավուշոտ պոեզիա․ «Երբ աչքերն են սառում»․ Պարույր Սևակ

Դիլիջանը և սևակյան տողերը՝ մեկ տեսանյութում։ Պարույր Սևակ․ «Երբ աչքերն են սառում»․ կարդում է Հրանտ Ղազումյանը։

ԵՐԲ ԱՉՔԵՐՆ ԵՆ ՍԱՌՈՒՄ

…Երբ աչքերն են սառում՝
Ասում են, թե՝ ա՛յ-ա՛յ՝ մարդ է գալու:
Բայց դա եթե սուտ չէ,
Ապա բարություն է,
Որ ծնվել է միայն խեղճությունից:
Իմոնք էլ են սառում:
Սակայն դու չե՜ս գալու:
Դու չե՜ս կարող: Գիտե՜մ:
Եվ օդը սենյակիս
Պիտի շարունակի մենակություն բառից անվերջ դողալ՝
Հարուցելով իմ մեջ այն միտքը հին,
Թե վիհերը գուցե նրա համար են լոկ,
Որ մարդ ներքև նետվի:

Իսկ թե վիհերն իրոք նրա համար են լոկ,
Որ մարդ ներքև նետվի՝
Այդ դեպքում ես
Ինչպե՞ս անեմ.
Կո՛ւժ չեմ,
Կուժկոտրո՜ւկ եմ.
Չե՛մ կոտըրվում, միայն փետըրվո՜ւմ եմ,
Եվ դրանից արդեն ես հոգնել եմ,
Ինչպես թուղթն է հոգնել իմ ջանքերից՝
Հեռվից-հեռու ասել քեզ երկու բառ,
Որ կարող է նո՛ւյնքան ինձ թարգմանել,
Որքան թարգմանում է ինքնաթիռին հավը…

Սուտ կա, որ ճիշտ արժե:
Ու ես հավատում եմ մեր հնարած ստին,
Թե չենք կորցնի իրար:

Վախ կա, որ մահ արժե:
Ու ես վախենում եմ, թե կհաղթի կյանքը,
Եվ կմնամ ցավի խեղճ պատմաբան միայն:

Ու, վերջապես, քայլ կա, որ հենց թռիչք արժե:
Եվ ինձ դուրս եմ քաշում իմ մտքերի միջից,
Ինչպես առողջ ակռան բերանից են քաշում:

Բայց հոգնել եմ արդեն
Եվ հոգնել եմ այնքան,
Որ չեմ զգում ոչի՜նչ,
Ցա՛վ չեմ զգում անգամ:

Ա՜յ թե հնար լիներ չզգալ նաև,
Որ աչքերն են մարդու ամենաթաց տեղը…






Մեր բարբառն ու բարքերը․ Կակող, իսկը ծեր ատամի թողարկում

Էն որ մի պյան շատ ես ուզըմ, շա՜տ-շատ ես ուզըմ, սրտով ուզըմ ես, ոտերդ թիլանըմ ա, տյա մեր բարբառըմ ասըմ են «նըղըվըհարիկը կյալ»։ Իսկ տյուք ինչ-որ մընի հըմար նըղըվըհարիկն ե՞ք կյալի։

Մեր եթերում կրկին Հրանտ Ղազումյանն է, իսկ դա նշանակում է, որ ձեզ համար բերել ենք իջևանյան համով զրույցների հերթական չափաբաժինը։ «Մեր բարբառն ու բարքերը» հաղորդաշարի հերթական թողարկումն իսկը ձեր քիմքին ու ատամին հարմար է․ դիտե՛ք՝ կհամոզվեք։

Հրանտի պատմածներից․ «Մյացա-տեհա մի ղլմըղալ, քյացի-տեհա՝ մի բյանդալար․ Տրոմբիկ տոտի հըրեվան Լոդրիկի տղա Պարապիկը կեղտը վեր ա ունըմ, տանըմ քցըմ կետը, էդ քիչ չի՝ քիմ ա ֆեյսբուքըմ բնապահպանա՜կան, հայրենասիրա՜կան թեմաներով պյան-մյան ա գրըմ։ Տրոմբիկ տոտեն էդ ամեն ինչը տենըմ ա, ասըմ ա՝ «ի սրյա թյուգունքը ռեշնի, սյա չէ՞ր, որ տարավ, կեղտը լյքցրուց կետը»։ Քիմ ա պրիշակ անըմ, վեճարթ անըմ, Պարապիկի լենքն ու էրգյանքը մին ա անըմ։ Ասածս ինչ ա՝ եթե չեք ուզըմ, որ Տրոմբիկ տոտեն ծեր ջանի հըմար էլ հասնի, կյա ծեզ ընդըզըհան անի՝ կեղտը կետը մի՛ լքցրեք»։






Գյուղական կյանք․ «Թզի ծաղիկը»՝ առաջին բերքահավաք

Ամեն տարի Այգեձոր եւ Չինարի գյուղերից մեծ քանակությամբ թուզ է արտահանվում արտերկիր․ թուզ հավաքելն ու վաճառելը գյուղի բնակիչների հիմնական ապրուստի միջոցներից մեկն է։

Մինչև հիմնական բերքը՝ գյուղացիները հավաքում են «թզան ծաղիկը», իսկ արդեն մի քանի օրից թուզը կհասնի․․․

Թզի առաջին բերքահավաքի և բնություն-մարդ կենսական կապի մասին է պատմում Տավուշ Մեդիայի թղթակից Անահիտ Մակյանի տեսանյութը։






Տավուշոտ պոեզիա․ «Ժպտուն աչքեր»․ Հովհաննես Թումանյան

Տավուշոտ պոեզիա՝ «Տավուշ» ՀԸ եթերում։ Հովհաննես Թումանյան․ «Ժպտուն աչքեր»․ կարդում է Հրանտ Ղազումյանը։ Տեսանյութի կադրերը Տավուշի մարզից են։

ԺՊՏՈՒՆ ԱՉՔԵՐ

Դու մի՛ հավատա ժըպտուն աչքերին,
Շատ անգամ նըրանք ծաղիկներ են վառ՝
Բուսած կորըստյան անդունդի ծերին,
Միամիտ մարդկանց քաշելու համար։

Ահա պոետն էլ, պատրանքով հարբած,
Գերվեց մի անգամ ժըպտուն աչքերի,
Ու որքան տանջվեց, տառապեց խաբված,
Ու որքան սըրտում գանգատներ ունի…

Դու շատ մի՛ խաբվի ժըպտուն աչքերից,
Շատ անգամ նըրանք ծաղիկներ են վառ,
Ծըլում են սըրտի ավերակներից
Տըխուր հատակը ծածկելու համար։

Ահա պոետն էլ՝ տառապած մի մարդ,
Որ սըրտում էնքան գանգատներ ունի,
Բայց հաճախ էնպես ժըպտում է զըվարթ,
Ասես թե քեզնից բախտավոր լինի։






Տավուշոտ պոեզիա․ «Ասում են՝ կարոտը․․․»

Կանաչ Իջևանը և կարոտի մասին տողերը՝ մեկ ամբողջություն։ «Ասում են՝ կարոտը»․ կարդում է Հրանտ Ղազումյանը։

ԱՍՈՒՄ ԵՆ

Ասում են՝ կարոտը խոսել չգիտի,
Բայց իմ կարոտը արտասվել գիտի,
Ասում են՝ կարոտը լսել չգիտի,
Բայց իմ կարոտը արարել գիտի,
Ասում են՝ կարոտը զգալ չգիտի,
Բայց իմ կարոտը համբերել գիտի,
Ասում են՝ կարոտը տեսնել չգիտի,
Բայց իմ կարոտը երազել գիտի,
Նա ապրել գիտի, նվիրվել գիտի,
Խավարի միջից խենթ բոցավառվել ու մարել գիտի…
Ասում են՝ կարոտը ատել չգիտի,
Բայց իմ կարոտը հանդուրժել գիտի,
Նա ներել գիտի, ու սիրել գիտի,
Ամեն նոտայից, ամեն հնչյունից,
Իր լեզվով գոչել, հառաչել գիտի,
Ամեն մի բառը ու ամեն տառը,
Նա համառորեն վերլուծել գիտի…
Ասե՛ք՝ կարոտը ոչինչ չգիտի՞,
Բայց ես էլ կասեմ, որ իմ կարոտը տանջվել գիտի…






Տավուշոտ պոեզիա․ «Օրը մթնեց»․ Համո Սահյան

Համո Սահյան․ «Օրը մթնեց»․ կարդում է Հրանտ Ղազումյանը։ Տեսանյութում Իջևանն է։

ՕՐԸ ՄԹՆԵՑ

Օրը մթնեց, ժամն է արդեն
Իրիկնահացի,
Տխրությունս կամաց-կամաց
Փոխվում է լացի:

Իջնում էին խոհուն, խոնարհ
Դեզերի ուսին
Մի կաթնահունց երկնակամար,
Մի ծերատ լուսին:

Մեկը մեկից ամաչելով,
Եվ զուսպ, և հավաք,
Նստում էին մերոնք կարգով-
Կրտսեր ու ավագ:

Նստում էին և սպասում
Մինչև պապը գար,
Մինչև բակում Ծաղիկ եզան
Զանգը ծլնգար:

Պապը գալիս, սուփրի գլխին
Նստում էր շուքով,
Եվ լցվում էր տունը դաշտի
Բույր ու շշուկով…

Ու երբ տատս ձեռքն էր առնում
Շերեփը իր հին,
Գդալները բնազդաբար
Աղմկում էին:

Թանապուրի տաք գոլորշին
Գերանին առնում
Եվ սյունն ի վար գլոր-գլոր
Ուլունք էր դառնում:

Վայելում էր տաք թանապուր,
Լավաշ ու սամիթ
Աշխարավոր մի գերդաստան՝
Պարզ ու միամիտ…

Հիմա այդ մեծ գերդաստանից
Ոչ մեկը չկա…
Ես եմ մնում լոկ իբրև հուշ
Եվ իբրև վկա:

Օրը մթնեց, ժամն է արդեն
Իրիկնահացի,
Տխրությունս կամաց-կամաց
Փոխվում է լացի:






Անկեղծ զրույց իջևանցի փոքրիկների հետ

Փոքրիկ Աննայի և Ռուզաննայի մանկական զրույցները սալորի, խաղաղության և Իջևանից ներս ու դուրս աշխարհի մասին։ Զրուցում է Տավուշ TV-ից Ասպրամ Սարատիկյանը։

«Ես անընդհատ ասում էի՝ խաղաղություն լինի, պատերազմը կորչի երկրի երեսից․․․էդպես անընդհատ մտքումս ասում էի»։






Աստվածածնի Վերափոխման տոնը՝ Հաղարծնի ուխտի օր

Օգոստոսի 14-ին Հայ առաքելական եկեղեցին տոնեց Աստվածամոր Վերափոխման տոնը։ Տավուշում այս տոնի օրն արդեն ավանդաբար հաստատվել է նաև որպես Հաղարծին վանքի ուխտի օր։

Տոնի առթիվ վանական համալիրում մատուցվել է սբ․ Պատարագ, և ապա կատարվել Խաղողօրհնեքի կարգ՝ Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ։

Ավանդությունը պատմում է, որ երբ Սուրբ Աստվածամայրը ննջեց, Բարդուղիմեոս առաքյալը ներկա չէր՝ Հայաստանում էր: Երբ վերադարձավ Երուսաղեմ, խորապես վշտացավ, որ չէր արժանացել Սուրբ Աստվածածնին վերջին հրաժեշտը տալուն: Առաքյալներին խնդրեց բացել Տիրամոր գերեզմանը, որպեսզի ինքն էլ կարողանա վերջին անգամ տեսնել նրան և մխիթարվել: Առաքյալներն աղոթք արեցին ու հոժարեցին եղբոր փափագը կատարել: Երբ բացեցին գերեզմանը, Սուրբ Կույսի մարմինն այնտեղ չգտան, այլ միայն պատանքները: Եվ նրանք փառավորեցին Աստծուն՝ իմանալով Աստվածամոր վերափոխման մասին:






Բաց դաս-հանդիպում․ 2022-2023 ուս.տարվան ընդառաջ Իջևանում մեկնարկում է Իրական դպրոցը

2022-2023 ուս.տարվան ընդառաջ Տավուշի մարզում առաջին անգամ մեկնարկում է «Իրական դպրոց» նախագիծը:

Դպրոցի գործունեության սկիզբը տրվում է մարզկենտրոն Իջևանից. oգոստոսի 12-ին կայացավ բաց դաս-հանդիպում, որի ընթացքում բոլոր հետաքրքրված անձինք հնարավորություն ստացան մանրամասն ծանոթանալու Իրական դպրոցի կառուցվածքին, նպատակին, գաղափարներին և իրականացված ու իրականացվելիք նախագծերին:

Բացի դպրոցի գործունեությանը մասնակիցներին ծանոթացնելը, Իրական դպրոցը ամռան ամիսների ընթացքում Իջևանում հանդես էր եկել կրթամշակութային մի քանի նախաձեռնություններով:

«Իրական դպրոց» նախագիծը իրականացվում է ԵՄ «Համայնքի ղեկավարները՝ հանուն տնտեսական զարգացման» տարածաշրջանային դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակներում: Ծրագրի գլխավոր հայտատուն Իջևանի համայնքապետարանն է, որը, համագործակցելով Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԱՏՁՄ) և COWO համայնքային աշխատամիջավայրի հետ, նպատակ ունի ծավալել պետություն-մասնավոր գործընկերության երկխոսություն՝ ուղղված զբոսաշրջության, բարձրարժեք գյուղատնտեսության և սննդի վերամշակման ոլորտներում նորարար ձեռներեցության զարգացման համար կայուն էկոհամակարգի ստեղծմանը։

Ծրագիրն առաջարկում է առաջադեմ կրթական հնարավորություններ՝ Իրական դպրոցի գործարկման և մասնագիտական դասընթացների մեկնարկի միջոցով՝ հիմնված նախագծային կրթության մոդելի վրա:
Իրական դպրոցի սաներն ունեն մասնագիտական վերապատրաստում ստանալու հնարավորություն` վարժանքների, աշխատանքի վրա հիմնված ուսուցման և կոշտ ու փափուկ հմտությունների զարգացման միջոցով:






Երիտասարդության միջազգային օրը՝ նորաշենցի երիտասարդների հետ

Նորաշենից մեր թղթակից Էսթեր Զաքարյանն այսօր գյուղից 15 պատանի-երիտասարդների հետ գնացել է արշավի դեպի «Կիլի պներ» («Գայլի բներ») բնական հուշարձան։

Ընթացքում երիտասարդներն ունեցել են նաև տեղեկատվական զրույց՝ տավուշեցի մշակութային գործիչներին ճանաչելու թեմայով։