Խաղեր, վառ գույներ և ժպիտներ.
Երեխաների պաշտպանության օրվա ֆոտոշարքն Իջևանից:
—
Հունիսի 1-ը, որպես երեխաների իրավունքների պաշտպանության միջազգային օր, նշվում է 1950 թվականից:

Հայաստանը ՄԱԿ-ի Երեխաների իրավունքների մասին կոնվենցիան վավերացրել է 1992 թվականին, որից հետո 1996թ. ընդունվել է «Երեխայի իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքը:

Կոնվենցիայի հոդվածները մանրամասնում են մինչև 18 տարեկան (եթե տեղական օրենքով նա ավելի վաղ չի ճանաչվում չափահաս) անձանց սեփական հնարավորությունների ամբողջական զարգացման անհատական իրավունքները՝ զերծ քաղցից և կարիքից, դաժանությունից, շահագործումից և չարաշահման այլ ձևերից։ Երեխաների իրավունքները ներառում են ծնողների և այլ անձանց հետ կապված հարաբերությունները, ֆիզիկական պաշտպանվածության, անվճար կրթության, առողջապահության, քաղաքացիական իրավունքները։

Հեղեղումների հետևանքով առաջացած արտակարգ դեպքերից ու պատահարներից հետո Տավուշի և Լոռու մարզերում շարունակվում են իրականացվել աղետից տուժած բնակավայրերի ուսումնասիրման, վնասների գնահատման և նկուղներից ջրահեռացման, ինչպես նաև տարհանման և սննդի ու առաջին անհրաժեշտության պարագաների բաշխման աշխատանքներ։ Շարունակում ենք աշխատել աղետի գոտում. այժմ Նոյեմբերյան համայնքում ենք, այստեղ տուժել են Այրում քաղաքն ու հարակից գյուղական բնակավայրերը:

Կառավարության որոշմամբ Նոյեմբերյան համայնքի Այրում քաղաքը և հարակից Բագրատաշեն, Դեբեդավան, Պտղավան, Քարկոփ գյուղերը ճանաչվել են աղետի գոտի: Դեբեդի վարարումը մի շարք ավերածություններ է գործել` ավերել ենթակառուցվածքները, վնասել հողատարածքները:

Այրումի կայարանի կամրջի փլուզման հետևանքով վնասվել է գազատարը, որի պատճառով թաղամասում դադարեցված է գազամատակարարումը: Վարչական ղեկավարիխոսքով` աշխատանքներ են տարվում գազատարիվերանորգման ուղղությամբ:

Հեղեղումները հատկապես վնաս են հասցրել Այրում կայարան թաղամասի բնակիչներին: Ժամերի ընթացքում գետի ջրերը լցվել են տներ, ոչ պիտանի դարձրել մարդկանց գույքը, կենցաղային իրերը` տարիների աշխատանքը:

Այրում կայարանի տարածքում վնասվել են նաև սեփականատերերի ավտոմեքենաները:

Վերջին տարիներին այսպիսի արտակարգ իրավիճակ համայնքում չէր եղել: Այսպիսի վարարումներ հիշում են նաև 1960-ական թվականներին:

Գյուղացիները փորձում են ինքնուրույն կարգի բերել տները, տնամերձ հողատարածքները, ափսոսանքով նշում, որ աննախադեպ հեղեղը ջրի հետ տարել է իրենց տարիների աշխատանքի արդյունքները:

Դեբեդ գետի վարարման հետևանքով վնասներ են հասցվել Բագրատաշեն և Դեբեդավան բնակավայրերի գյուղացիական տնտեսություններին, սակայն պատճառված վնասների ճշգրտումները ամբողջապես կատարվելու են գետի մակարդակի իջեցումից հետո:
Հեղեղումների պատճառով գրանցված արտակարգ դեպքերի հետևանքով հասցված վնասների և բնակիչների կարիքների գնահատման ու հավաքագրման աշխատանքները շարունակվում են:

Սիրելի տավուշցիներ, աննախադեպ աղետից տուժած հայրենակիցներ, հատկապես վնասների ու կարիքների գնահատման խմբերի անդամներ, Տավուշ Մեդիան մեկ անգամ ևս հիշեցնում է՝ միջազգային հրատապ ու արդյունավետ աջակցություն ստանալու առաջին նախապայմանը տեղի ունեցածի հետևանքների տեսա և ֆոտո վավերագրություններն են, որոնք պիտ կցվեն գրավոր նկարագրերին: Հետամուտ եղեք, որ վնասներն իրենց վավերագրությունն ունենան:
Դա պետք է իրականացնել և վթարաորոնողական, և փրկարարական, և անհետաձգելի վթարավերականգնողական, ինչպես նաև՝ վերակառուցման աշխատանքների ժամանակ:

1918թ. մայիսի 28-ին հայ ժողովրդի հավաքական կամքի ու անկոտրում ոգու շնորհիվ իրականություն դարձավ անկախ պետականությունը վերականգնելու հայոց դարավոր ցանկությունը:

Մայիսի 28-ին Դիլիջանում տեղի ունեցավ «Հայաստանի Առաջին Հանրապետության 106-ամյակ» խորագիրը կրող տոնական միջոցառումը:

Միջոցառմանը ներկա էին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, հոգևորականներ, զինվորականներ, Ֆրանսիայի Օ-Դը-Սեն նահանգի դեպարտամենտի խորհրդի նախագահի պատվիրակությունը, Տավուշի մարզպետի աշխատակազմի ներկայացուցիչներ և այլ հյուրեր:

Ելույթով հանդես եկան Դիլիջանի փողային նվագախմբի անդամներն ու գեղարվեստի դպրոցի սաները:
Մանրամասները` Տավուշյան ռեպորտաժում:

Մայիսի 27-ի լույս 28-ի գիշերը վնասվել է Խաշթառակ գյուղի կամրջի հենասյունը և մասնակի փլուզվել:
Անվտանգությունից ելնելով, երթևեկությունը վաղ առավոտից տվյալ կամրջով արգելված է։ Տավուշի մարզպետի հավաստմամբ` իրականացվում են բոլոր անհրաժեշտ աշխատանքները:

Տեղում պարեկային ծառայությունը հերթապահություն է իրականացնում:
Կաառավարության որոշմամբ՝ Խաշթառակը նույնպես աղետի գոտի է ճանաչվել:

Գյուղի կամուրջը փակ է մեքենաների համար, սակայն բնակիչները կարող են ոտքով անցնել: Հեղեղումների պատճառով հասցված վնասների և բնակիչների կարիքների գնահատման ու հաշվառման աշխատանքները շարունակվում են:

Կանաչ գյուղի մասին դեռ շատ պիտի խոսեն:
Սահմանապահ Կողբ գյուղում գինու իր արտադրությունը հիմնած, 40 տարվա գինեգործական փորձ ունեցող Գագիկ Աղաբաբյանին ոչ միաjն իր գործի նկատմամբ սերն է առաջնորդում այլև ամենակարևորը՝ անսահման սերն ու հավատը Հայրենիքի և նրա ուժեղ ու անկախ ապագայի նկատմամբ:

Նա պատմում է հայ-ադրբեջանական սահմանից մի քանի հարյուր մետրի վրա հիմնած գործարանի, հավակնոտ ծրագրերի, նպատակների, այնպես էլ գործունեության ընթացքում հանդիպած մարտահրավերների մասին։ Զրուցում ենք նաև նրա դուստրերի՝ Աղաբաբյան քույրերի հետ, նրանց գործերի և առօրյայի մասին, հաշմանդամություն ունեցող անձանց խնդիրների մասին:

Աղստև գետի վարարման և ափերից դուրս գալու հետևանքով փլուզվել է հենապատ, որի պատճառով Իջևան քաղաքի Պռոշյան-Ղարագյոզյան փողոցների հատվածում վնասվել է գազատար խողովակ:
Այս պահին մոտ 300 ընտանիք զրկված է գազամատակարարումից:

Վերոնշյալ խնդիրն առկա է նաև Դիլիջան համայնքում, Այրումի երկաթգծի կայարանում:

Դիլիջան-Թեղուտ ճանապարհահատվածում գտնվող էլեկտրական սյուների վնասման պատճառով 300 բնակիչ այս պահին զրկված է հոսանքից:

Իջևան համայնքի Լուսաձոր և Խաշթառակ բնակավայրերի վարչական շրջաններում տեղակայված մի շարք արտադրամասեր մասնակի հոսանքազրկված են:

Աղստև գետի վարարման հետևանքով Հաղարծին գյուղում փլուզվել է միջպետական ճանապարհահատվածը, տներ և հանրային նշանակության շինություններ են ջրալցվել։

Տավուշյան Ռեպորտաժը՝ անմիջապես դեպքի վայրից։

Տեղատարափ անձրևից Լոռու և Տավուշի մարզերում Դեբեդ, Աղստև և Տաշիր գետերի վարարման հետևանքով առաջացած դեպքերի, պատահարների վերաբերյալ տեղեկատվություն (19:30, 26, մայիսի)

Ըստ օպերատիվ իրավիճակի՝ ժամը 19.30-ի դրությամբ որոնողափրկարարական և անհետաձգելի վթարավերականգնողական աշխատանքները շարունակվում են, որոնց արդյունքում փրկարարների և ներգրավված այլ ուժերի միջոցով Լոռու և Տավուշի մարզերում տարբեր բնակավայրերից տարհանվել է 190 մարդ, փրկվել` 75-ը․ մասնավորապես՝ 223 Լոռու մարզում և 42 Տավուշում:

Աղետի գոտում կա երեք զոհ։ Սանահինի կամրջի մոտակայքից փրկարարները դուրս են բերել անձը չպարզված քաղաքացու դի: Պտղավան բնակավայրի ֆուտբոլի դաշտի հարևանությամբ գետից դուրս է բերվել Հաղթանակ բնակավայրի բնակիչ (1948 թ.) Ավագ Ավագյանի դին։ Շնող գյուղի մոտակայքում գետից դուրս է բերվել Սարիբեկ Բալյանի (1985 թ․) դին:
Տավուշի մարզում փլուզվել է 2 կամուրջ, վնասվել՝ 1-ը, փլուզվել են 3 բնակելի տուն, ջրալցվել՝ 45 տուն, 2 հյուրանոց, 18 հասարակական և այլ նշանակության օբյեկտներ։
Տավուշի մարզում մարզպետարանի կողմից աշխատանքներին ներգրավվել է 25 միավոր ինժեներական տեխնիկա (20 ինքնաթափ և 5 ամբարձիչ)։

Լոռու մարզում Դեբեդ գետի վարարման հետևանքով Մ6 ավտոճանապարհի Վանաձոր-Ալավերդի հատվածի 31-րդ կմ-ը հեղեղվել է, և մոտ 50 մ երկարությամբ հատվածը փլուզվել է, վնասվել են գետի վրայով անցնող 3 կամուրջներ և տարբեր նշանակության 70 շենք-շինություններ։
Լոռի մարզի մի շարք բնակավայրերի մոտեցման ուղիները, մասնավորապես՝ կամուրջները վնասվել կամ հայտնվել են ջրի տակ, սակայն դեպի բոլոր այդ բնակավայրեր կան այլընտրանքային ճանապարհներ, և հնարավորություն կա առաջին անհրաժեշտության պարագաներ հասցնելու համար։ Այդ աշխատանքներին ներգրավված են նաև փրկարարները, որոնք անհրաժեշտ իրերն ու պարագաները փոխանցում են գետանցման միջոցով։

ՏԿԵ նախարար Գնել Սանոսյանի գլխավորությամբ Լոռու մարզի Ալավերդի քաղաքում տեղի է ունեցել օպերատիվ շտաբի խորհրդակցություն: Մասնակցել են շտաբի պետ, Փրկարար ծառայության տնօրեն-ներքին գործերի նախարարի տեղակալը, Լոռու մարզպետը, մարզային փրկարարական վարչության պետն ու այլ պաշտոնատար անձինք։

Ըստ Ճանապարհային դեպարտամենտ հիմնադրամի՝ վարորդներին հորդորվում է դեպի Վրաստանի սահման ուղևորվելիս Մ-6-ը շրջանցել Մ-3 Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր-ՀՀ սահման և Մ-1 Երևան-Գյումրի-ՀՀ սահման միջպետական ավտոճանապարհներով։
Ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված՝ փակ են Վանաձոր–Ալավերդի–Այրում–Բագրատաշեն և Դիլիջան–Իջևան երթուղիները։

ՆԳՆ փրկարար ծառայությունն իրականացնում է ուժեղացված ծառայություն։
Ժամը 17.00-ի դրությամբ փրկարարական աշխատանքներ են իրականացնում ՆԳՆ փրկարար ծառայության 30 մարտական հաշվարկ, ներգրավված է 324 փրկարարական ծառայող։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ ձևավորվել է օպերատիվ շտաբ` ՏԿԵ նախարար Գնել Սանոսյանի գլխավորությամբ: Շտաբում ընդգրկվել է Փրկարար ծառայության տնօրեն-ներքին գործերի նախարարի տեղակալ Կամո Ցուցուլյանը:

Իրավիճակին ծանոթանալու համար Ալավերդի քաղաք է ժամանել ՀՀ վարչապետը։
ՆԳՆ փրկարար ծառայության 911 հեռախոսահամարը հայտարարվել է Թեժ գիծ: Անհրաժեշտ և հրատապ տեղեկատվություն ստանալու համար քաղաքացիները կարող են զանգահարել Թեժ գիծ:

Լոռու մարզպետի որոշմամբ մասնակի գործողության մեջ է դրվել արտակարգ իրավիճակներում Լոռու մարզի բնակչության պաշտպանության պլանը, մասնավորապես՝ 7-րդ հավելվածով հաստատված «Գարնանային վարարումների, ջրհեղեղների և սելավների դեպքում ՀՀ Լոռու մարզի գործելու պլանը»։
Ըստ օպերատիվ դրության՝ որոնողափրկարարական և անհետաձգելի վթարավերականգնողական աշխատանքները շարունակվում են, որոնց արդյունքում փրկարարների և ներգրավված այլ ուժերի միջոցով Լոռու և Տավուշի մարզերում տարբեր բնակավայրերից տարհանվել է 190 մարդ, փրկվել` 74. մասնավորապես՝ 223 մարդ՝ Լոռու մարզում և 41՝ Տավուշի մարզում:

Սանահինի կամրջի մոտակայքից փրկարարները դուրս են բերել անձը չպարզված քաղաքացու դի:
Տավուշի մարզում փլուզվել է 1 բնակելի տուն, ջրալցվել են 44 տուն, 2 հյուրանոց, 18 հասարակական և այլ նշանակության օբյեկտներ։
Տավուշի մարզում մարզպետարանի կողմից աշխատանքներին ներգրավվել է 25 միավոր ինժեներական տեխնիկա (20 ինքնաթափ և 5 ամբարձիչ)։
Լոռու մարզում վնասների վերաբերյալ տվյալները ճշտվում են։

Օպերատիվ իրավիճակը ՀՀ-ում ժամը 15:30-ի դրությամբ

Ըստ օպերատիվ դրության որոնողափրկարարական և անհետաձգելի վթարավերականգնողական աշխատանքները շարունակվում են, որոնց արդյունքում Լոռու և Տավուշի մարզերում տարբեր բնակավայրերից տարհանվել է 190, փրկարարները փրկել են 73 մարդու:

Սանահինի կամրջի մոտակայքից փրկարարները դուրս են բերել 1 անձը չպարզված քաղաքացու դի:

ՆԳՆ փրկարար ծառայությունն իրականացնում է ուժեղացված ծառայություն:

ՆԳՆ փրկարար ծառայության 911 հեռախոսահամարը հայտարարվել է «Թեժ գիծ»: Անհրաժեշտ և հրատապ տեղեկատվություն ստանալու համար քաղաքացիները կարող են զանգահարել:

Ներկա պահին Փրկարար ծառայության ուժերն ու միջոցները բավարարում են փրկարարական աշխատանքներն ամբողջ ծավալով իրականացնելու համար:

Հորդորում ենք հետևել միայն պաշտոնական տեղեկատվությանը, զերծ մնալ չճշտված և խուճապ առաջացնող լուրեր, միաժամանակ մանիպուլյացիոն նյութեր և ապատեղեկատվություն տարածելուց:

—

Հեղեղումների առաջացրած արտակարգ իրավիճակով պայմանավորված՝ փակ են Մ-4, Երևան-Սևան-Իջևան-ՀՀ սահման (Դիլիջանից մինչև Իջևան) և Մ-6,
Վանաձոր (Մ-3 հատման կետ)-Ալավերդի-ՀՀ սահման (Վանաձորից Ալավերդի մինչև Բագրատաշենի անցակետ) ճանապարհատվածները։