Նայիր և տես․ Ընդհատակ

Այսօր Ձեզ ենք ներկայացնում Էմիր Կուստուրիցայի «Ընդհատակ» ֆիլմի վերլուծությունը։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Բելգրադում ընդհատակյա հակաֆաշիստները Կազմակերպեցին զենքի արտադրության մի ամբողջ գործարան։ Պատերազմը վաղուց ավարտվել է, իսկ նրանք շարունակում են իրենց գործունեությունը ։ Տարիներ են ացնում, վերևում կյանքն անցնում է իր հունով, իսկ ընդհատակում ծնվում են երեխաներ, ովքեր երբեք չեն տեսել արևի լույսը:



Նայիր և տես․ Ոսկի

Այս անգամ Ձեզ ենք ներկայացնում «Ոսկի» ֆիլմի վերլուծությունը (“Золото)։

Դատական կարգադրիչը Բրագինների ընտանիքին դատի է տալիս անհայտ կորած եղբոր խաղաքարտային պարտքերի համար: Հաշվարկների համար՝ երկու ամիս: Կամ Գորդեյին, որպես պարտապանի եղբայր, սպասում է ձերբակալության եւ բանտի. Միակ ելքը ամեն ինչ թողնելն ու վազելն է։ Ոսկու հանքը փրկում է բոլորին:



Նայիր և տես․ Ջուզեպպե Մոսկատի․ բժշկող սեր

Այս անգամ Ձեզ ենք ներկայացնում «Ջուզեպպե Մոսկատի․ բժշկող սեր» ֆիլմի վերլուծությունը։

Սուրբ Ջուզեպպե Մոսկատիի պատմությունը ՝ նեապոլիտանական բժիշկ և մեծագույն հումանիստ։ Մոսկատին իր ամբողջ կյանքում հայտարարել է, որ հիմնական ուժը սերն է ։ Նա անընդհատ ապացուցում էր դա ՝ համատեղելով փայլուն բժշկական ունակությունները մերձավորի հանդեպ սիրո հետ ։ Մոսկատին պնդում էր, որ նույնիսկ պարզ կարեկցանքը ավելի շուտ կբուժի հիվանդին, քան բժշկի կողմից իր պարտականությունների անտարբեր կատարումը, և համոզեց իր ուսանողներին դրանում:



ՏաՈւժ․ նոր որակի առաջնորդների դպրոցներ Տավուշի մարզում

Հզորանալ հոգով, մտքով և մարմնով․ Տավուշ TV-ն պատմում է Տավուշում գործող առաջնորդների պատրաստման դպրոցների՝ «ՏաՈւժ»-ի մասին։

Ռազմական պարապմունքների, արշավների և ճամբարային բանակումների ընթացքում աշակերտները զարգացնում են տրամաբանելու, ինքնապաշտպանության և արագ կողմնորոշվելու որակներ։ Սովորում են նաև աշխատել թիմով և պատասխանատվություն ստանձնել դժվար իրավիճակներում։ Կարևորվում է հատկապես վախերի հաղթահարումը։

Մարզական տարբեր մոտեցումներով ապագա առաջնորդների մեջ դաստիարակվում է ուժեղ, կարգապահ, ինքնավստահ լինելու կամք։ Փորձառու մարզիչների օգնությամբ աշակերտները կոփվում են, ծանոթանում առողջ ապրելակերպի եւ առաջին (բուժ օգնության հիմունքներին։ Սպորտային մարզումներն ամբողջանում են դաշտային պարապմունքներով։

Հոգևոր-հայրենաճանաչողական դասերն իրականացնում են սարկավագները՝ «Լույսի ճանապարհ» դասագրքով։ Աստվածաշնչի ուսուցմանը զուգահեռ աշակերտները ծանոթանում են հայ ինքնության ակունքներին։ Ստացած գիտելիքներն ամրապնդվում են Սուրբ Պատարագին և ուխտագնացություններին մասնակցությամբ։





Գետահովիտի բարձունքին բացվեց քաղցկեղ ունեցող երեխաների համար հոգևոր-վերականգնողական կենտրոնը

Հոգևոր-վերականողական կենտրոն քաղցկեղ ունեցող երեխանների համար․ հոկտեմբերի 14-ին բացվեց քաղցկեղ ունեցող երեխաների և իրենց ընտանիքների համար հոգևոր-վերականգնողական կենտրոնի շենքը։ Կենտրոնը գտնվում է Գետահովիտ գյուղի բարձրադիր հատվածում։

Այն Հայաստանում եզակի կենտրոն է լինելու, որտեղ քիմիոթերապիայից հետո երեխաները գալու են հոգևոր վերականգնման նպատակով։

Վերականգնողական կենտրոնը կառուցվել է Իտալիայում բնակվող Լուսի Պալյանի հովանավորությամբ՝ ի հիշատակ իր եղբայրներ Անդրանիկ և Օհաննես Ճեմճեմյանների։

Կենտրոնի բացմանն Տավուշի թեմի առաջնորդ Տեր Բագրատ եպիոսկոպոս Գալստանյանի գլխավորությամբ կատարվեց կենտրոնի տնօրհնյաց կարգը։ Սրբազանն իր օրհնությունը բաշխեց բոլոր ներկաներին, կառույցի շինարարներին, բարերարներին։ Կարո Առաքելյանին, ով վերականգողական կենտրոնի կառուցման բարերարներից է, շնորհվեց Տավուշի թեմի բարձրագույն՝ «Տավշո Խաչ. ՏաՀույս» շքանշանը։

Կենտրոնը գտնվում է Գետահովիտ գյուղի բարձունքին, որտեղ Խորհրդային տարիներին գործել է առողջարան, Հայաստանի վերանկախացումից հետո տարածքը վերածվել է զորամասի, իսկ վերջին տարիներին տարածքը տրամադրվել է Հայ առաքելական եկեղեցուն։  Վերականգնողական կենտրոնի կառուցմամբ սկսում է Տավուշի թեմի հաջորդ աշխատանքները. շուտով սկսվելու է զինվորականների վերականգնողական կենտրոնի կառուցումը, ընթացքի մեջ է նաև ճամբարի կառուցումը։





Տավուշի թեմի առաջնորդարանում «ճակատագրական» կատարումից մինչև Starmus փառատոն․ Տավուշի ձայները Մարզահամերգային համալիրում

Դեռևս մեկ ամիս առաջ՝ Տավուշի թեմի մանկապատանեկան երգչախմբի տարեվերջյան ամփոփիչ համերգին, ոչ ոք չէր էլ կարող պատկերացնել, որ Queen խմբի երգացանկից ընտրանու կատարումը կարող է ճակատարգրական լինել․ հենց այս կատարումն էր, որի շնորհիվ փոքրիկ տավուշեցիները հասան Մարզահամերգայինի մեծ բեմ։

Սեպտեմբերի 7-ին՝ Starmus VI փառատոնի շրջանակներում կայացած Another World համերգի ընթացքում արդեն մանկապատանեկան երգչախումբը «ցնցեց» համալիրն ու գրավեց հանդիսատեսի սրտերը։ Բեմից նրանց ներկայացրեց Queen-ի լեգենդար կիթառահար Բրայան Մեյը։

Տավուշի թեմի մանկապատանեկան երգչախումբը հիմնադրվել է դեռ 2016 թվականին՝ թեմակալ առաջնորդ Բագրատ Սրբազանի օրհնությամբ և նախաձեռնությամբ։ Երգչախմբի երգացանկը խիստ բազմազան է՝ հոգևոր և հայրենասիրական երաժշտությունից մինչև ժամնակակից էստրադա և ռոք։

Երգչախմբի գեղարվեստական ղեկավարը և դիրիժորն այժմ Մարիա Գալստյանն է․ յուրաքանչյուր պարապմունքի և փորձի համար նա մայրաքաղաք Երևանից է հասնում Տավուշի թեմի առաջնորդարան, ինչպես ինքն է ասում՝ «ժամադրելու երեխաներին գեղեցիկի հետ»։

Տավուշի թեմի առաջնորդարանում «ճակատագրական» կատարումից մինչև Starmus փառատոն երգչախմբի անցած ճանապարհի և մանուկների զգացումների մասին պատմել ենք տեսանյութով՝ ստորև։

Նաև՝ ահա թե ինչ էր ասում Բրայան Մեյը երգչախմբի ելույթի մասին․

Իսկ այս տեսանյութում էլ վավերագրել ենք երգչախմբի՝ Իջևան վերադառնալուց հետո առաջին պահերը․



Տավուշեցի արձակագիր Գայանե Փայտյանի «Ասպրամ» վեպը՝ արդեն ընթերցողի սեղանին

Մայիսի 30-ին Տավուշի թեմի առաջնորդարանում կայացավ ծննդով այգեպարցի արձակագիր Գայանե Փայտյանի «Ասպրամ» գրքի շնորհանդեսը։

Շնորհանդեսի միջոցառմանը ներկա էին Տավուշի թեմի առաջնորդը, ժամանակակից բանաստեղծներ, ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչներ, մտավորականներ, հասարակական գործիչներ։

Միջոցառման ընթացքում ՀՀ վաստակավոր արտիստ Սիլվա Յուզբաշյանի ընթերցմամբ հնչեցին հատվածներ վեպից։ Շնորհավորանքի խոսքեր հղեց Տավուշի թեմի առաջնորդ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանը։

«Ասպրամ» վեպը Տավուշում ապրող կնոջ պատմություն է․ սա է այն գլխավոր պատճառը, որ որպես շնորհանդեսի կայացման վայր ընտրվել է Տավուշը։ Հեղինակի խոսքով՝ վեպի ոգեշնչման աղբյուրն իր հայրենի Տավուշում գտնվող Ցլիկ Ամրամի բերդն է, Ասպրամի կերպարն ու նրա ունեցած ապրումները։ Ասպրամը` հայոց պատմության՝ 10-րդ դարից հայտնի կերպարը, կնոջ ներքին դրամատիկ շղթաների անցումների մի ամբողջ համակարգ է ենթադրում։

2006թ․ -ից բնակություն հաստատելով Ռուսաստանում, ապրելով միայնության զգացումով՝ Գայանեն իրեն նույնացրել է հենց Ասպրամի հետ։ «Ասպրամ» վեպը տպագրվել է «Արմավ» հրատարակչությունում։



Ոգեղեն սահմանապահը՝ Խորանաշատի վանքը 800 տարեկան է (տեսանյութ, ֆոտոշարք)

Եպիսկոպոսական սբ․ Պատարագ վանքի ուխտի օրը՝ մայիսի 28-ին, աշխարհի չորս ծագերի օրհնություն իր տուն վերադարձած Խորանաշատի՝ Տավշո Ավետարանով, «Խորանաշատ 800» եռալեզու պատկերագրքի շնորհանդես և գիտաժողով, հոգևոր և ժողովրդական երգ-երաժշտություն․ մայիսի 28-30-ին Խորանաշատի վարդապետարանի 800-ամյակին նվիրված միջոցառումների մասին պատմում է Տավուշ Մեդիան։

Ոգեղեն սահմանապահը՝ Խորանաշատի վարդապետարանը 800 տարեկան է: Մայիսի 11-ին Երևանից մեկնարկել էր վանքի հանրահռչակման միջոցառումների շարքը։ Մայիսի 28-ին մեծաթիվ ուխտավորներ զինվորականների ուղեկցությամբ այցելեցին Խորանաշատ վանական համալիր. ադրբեջանական դիրքերից մի քանի տասնյակ մետր հեռավորության վրա կրկին մատուցվեց սբ. Պատարագ` Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ եպիսպոկոս Գալստանյանի ձեռամբ։

Պատարագին հաջորդել է Անդաստանի արարողությունը՝ աշխարհի չորս կողմերի օրհնության կարգը: Այն Չինարիի համայնքապետարանի հարակից տարածքում կատարվել է սուրբ խաչով և Խորանաշատի Ավետարանով, որը հարյուրամյակների բաժանումից հետո վերադարձավ իր տուն:

Միջոցառման ընթացքում ելույթներով հանդես եկան Բերդ համայնքի ազգագրական-ժողովրդական համույթները: Միջոցառումների առաջին օրը ամփոփվեց հոգևոր երաժշտությամբ․ մասնակիցները հնարավորություն ունեցան ունկնդրելու Երևանի Պետական Կամերային երգչախմբի կատարումները:

Միջոցառման երկրորդ օրը Չինարի բնակավայրում կայացավ բացառիկ իրադարձություն` «Խորանաշատ 800» եռալեզու պատկերագրքի շնորհանդես և գիտաժողով, որի նպատակը գիտական և հոգևոր շրջանակներում հայտնի ճշմարտությունները՝ Խորանաշատի վանքի ժառանգությունը, Վանական վարդապետի վարքը, Խորանաշատի վանքի ճարտարապետությունը հանրայնացնելն էր: Գիտաժողովին ողջույնի խոսքով հանդես են եկել Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանը, ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Վահրամ Դումանյանը, ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտի տնօրեն Աշոտ Մելքոնյանը, Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանի տնօրեն Վահան Տեր-Ղևոնդյանը, Խորանաշատի հիմնադրման 800-ամյակին նվիրված միջոցառումների նախաձեռնող խմբի համակարգող Գևորգ Սաղոյանը:

Տոնական երկրորդ օրը եզրափակվեց «Ակունք» ազգարական երգի-պարի համույթի ելույթով: Միջոցառումներն ավարտվեցին «Զուլալի» ֆիլմի ցուցադրությամբ եւ ստեղծագործական խմբի հետ հանդիպմամբ: Միջոցառումներն իրականացվել են ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ:

ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրեն, ակադեմիկոս Աշոտ Մելքոնյանի խոսքով՝ «ինչպես ամեն առավոտյան Երևանում մենք աչքներս բացում ենք և տեսնում Արարատ լեռը, որը գերության մեջ է, այնպես էլ Հայաստանի հյուսիսարևելյան այս հրաշք կտորում՝ Տավուշ աշխարհում Խորանաշատն է անմիջապես սահմանի գլխին, բարեբախտաբար՝ սահմանից այս կողմ, և մայսի 28-ին՝ հայոց պետականության վերականգնման օրը շատ խորհրդավոր է, որ մենք հավաքվել ենք Խորանաշատի 800-ամյակը տոնելու»։

#bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails { width: 1254px; justify-content: center; margin:0 auto !important; background-color: rgba(255, 255, 255, 0.00); padding-left: 4px; padding-top: 4px; max-width: 100%; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item { justify-content: flex-start; max-width: 250px; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item a { margin-right: 4px; margin-bottom: 4px; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item0 { padding: 0px; background-color:rgba(0,0,0, 0.30); border: 0px none #CCCCCC; opacity: 1.00; border-radius: 0; box-shadow: ; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item1 img { max-height: none; max-width: none; padding: 0 !important; } @media only screen and (min-width: 480px) { #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item1 img { -webkit-transition: all .3s; transition: all .3s; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item1 img:hover { -ms-transform: scale(1.08); -webkit-transform: scale(1.08); transform: scale(1.08); } .bwg-standard-thumbnails .bwg-zoom-effect .bwg-zoom-effect-overlay { background-color:rgba(0,0,0, 0.3); } .bwg-standard-thumbnails .bwg-zoom-effect:hover img { -ms-transform: scale(1.08); -webkit-transform: scale(1.08); transform: scale(1.08); } } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-item1 { padding-top: 56%; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-title1 { position: absolute; top: 0; z-index: 100; width: 100%; height: 100%; display: flex; justify-content: center; align-content: center; flex-direction: column; opacity: 0; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-title2, #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-ecommerce2 { color: #FFFFFF; font-size: 16px; font-weight: bold; padding: 2px; text-shadow: ; max-height: 100%; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-thumb-description span { color: #323A45; font-size: 12px; max-height: 100%; word-wrap: break-word; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-play-icon2 { font-size: 32px; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .bwg-container-0.bwg-standard-thumbnails .bwg-ecommerce2 { font-size: 19.2px; color: #323A45; }

/*pagination styles*/ #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 { text-align: center; font-size: 12px; font-weight: bold; color: #666666; margin: 6px 0 4px; display: block; } @media only screen and (max-width : 320px) { #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .displaying-num_0 { display: none; } } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .displaying-num_0 { font-size: 12px; font-weight: bold; color: #666666; margin-right: 10px; vertical-align: middle; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .paging-input_0 { font-size: 12px; font-weight: bold; color: #666666; vertical-align: middle; } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 a.disabled, #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 a.disabled:hover, #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 a.disabled:focus, #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 input.bwg_current_page { cursor: default; color: rgba(102, 102, 102, 0.5); } #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 a, #bwg_container1_0 #bwg_container2_0 .tablenav-pages_0 input.bwg_current_page { cursor: pointer; text-align: center; font-size: 12px; font-weight: bold; color: #666666; text-decoration: none; padding: 3px 6px; margin: 0; border-radius: 0; border-style: solid; border-width: 1px; border-color: #E3E3E3; background-color: rgba(255, 255, 255, 1.00); box-shadow: 0; transition: all 0.3s ease 0s;-webkit-transition: all 0.3s ease 0s; }
« ‹ of 2 › »
if( jQuery('.bwg_nav_cont_0').length > 1 ) { jQuery('.bwg_nav_cont_0').first().remove() } function spider_page_0(cur, x, y, load_more) { if (typeof load_more == "undefined") { var load_more = false; } if (jQuery(cur).hasClass('disabled')) { return false; } var items_county_0 = 2; switch (y) { case 1: if (x >= items_county_0) { document.getElementById('page_number_0').value = items_county_0; } else { document.getElementById('page_number_0').value = x + 1; } break; case 2: document.getElementById('page_number_0').value = items_county_0; break; case -1: if (x == 1) { document.getElementById('page_number_0').value = 1; } else { document.getElementById('page_number_0').value = x - 1; } break; case -2: document.getElementById('page_number_0').value = 1; break; case 0: document.getElementById('page_number_0').value = x; break; default: document.getElementById('page_number_0').value = 1; } bwg_ajax('gal_front_form_0', '0', 'bwg_thumbnails_0', '0', '', 'gallery', 0, '', '', load_more, '', 1); } jQuery('.first-page disabled').on('click', function () { spider_page_0(this, 1, -2, 'numeric'); return false; }); jQuery('.prev-page disabled').on('click', function () { spider_page_0(this, 1, -1, 'numeric'); return false; }); jQuery('.next-page-0').on('click', function () { spider_page_0(this, 1, 1, 'numeric'); return false; }); jQuery('.last-page-0').on('click', function () { spider_page_0(this, 1, 2, 'numeric'); return false; }); /* Change page on input enter. */ function bwg_change_page_0( e, that ) { if ( e.key == 'Enter' ) { var to_page = parseInt(jQuery(that).val()); var pages_count = jQuery(that).parents(".pagination-links").data("pages-count"); var current_url_param = jQuery(that).attr('data-url-info'); if (to_page > pages_count) { to_page = 1; } spider_page_0(this, to_page, 0, 'numeric'); return false; } return true; } jQuery('.bwg_load_btn_0').on('click', function () { spider_page_0(this, 1, 1, true); return false; });
#bwg_container1_0 #bwg_container2_0 #spider_popup_overlay_0 { background-color: #EEEEEE; opacity: 0.60; }
if (document.readyState === 'complete') { if( typeof bwg_main_ready == 'function' ) { if ( jQuery("#bwg_container1_0").height() ) { bwg_main_ready(jQuery("#bwg_container1_0")); } } } else { document.addEventListener('DOMContentLoaded', function() { if( typeof bwg_main_ready == 'function' ) { if ( jQuery("#bwg_container1_0").height() ) { bwg_main_ready(jQuery("#bwg_container1_0")); } } }); }

Լուսանկարները՝ Տավուշի թեմի  և Բերդի համայնքապետարանի ։

Խորանաշատը գտնվում է Չինարի գյուղից հյուսիս-արեւելք՝ հայ-ադրբեջանական սահմանի ուղիղ հարևանությամբ։ Վանքը հիմնել է Վանական Վարդապետը՝ Վահրամյան իշխանների աջակցությամբ․ շինարարությունն ավարտվել է 1222 թվականին։ 

Խորանաշատը միջնադարյան Հայաստանի ամենախոշոր կրթական, գիտամշակութային ու աստվածաբանական կենտրոններից մեկն էր:  Խորանաշատի վարդապետարանը եղել է պատմագրական թեքում ունեցող դպրոց, որտեղ ուսանել են 7-8 տարի։ Դասավանդել են պատմություն, աստվածաբանություն, իմաստասիրություն, մատենագիտություն, երաժշտագիտություն, քերականագիտություն, աստղաբաշխություն, տոմարագիտություն, բնագիտություն, բուսագիտություն, նաեւ ընդօրինակել ձեռագրեր։ 

Այստեղ ուսանել են հանրաճանաչ փիլիսոփա Վարդան Արեւելցին, պատմաբան Գրիգոր Ակներցին, կաթողիկոս Գրիգոր Ախթամարցին: 

Խորանաշատը եղել է նաեւ գրչության կենտրոն: Խորանաշատում գրված անգին ձեռագրերից շատերը պահվում են Մատենադարանում, այդ թվում «Մատյան ողբերգության», «Նարեկ», «Մաշտոց» ձեռագրերը: Վանքում է ստեղծվել է նաև Ավետարանի հայտնի ձեռագիրը։



Մայիսի 21-ից 22-ը Գանձաքար համայնքում նշվեց համբարձման տոնը

Համբարձումը գալիս ա,

Ծաղիկը ցնծալիս ա․․․

Մայիսի 21-ից 22-ը, Գանձաքարում, տարբեր մարզերից հավաքված շուրջ 100 երիտասարդ համախմբվել և միասին նշում էին համբարձման տոնը։


Տոնակատարությունն իրականացվել է «Կէան» կրթամշակութային կենտրոնի և Գանձաքարի մշակույթի տան համատեղ նախաձեռնությամբ՝ «Նավակատիք» ծրագրի շրջանակում։

Սույն ծրագրի շրջանակներում Գանձաքարում ավելի վաղ նշվել են նաև բարեկենդանն ու ծաղկազարդը, իսկ ծրագրային միջոցառումների իրականացմանն աջակցել են Տավուշի թեմը և համայնքապետարանը։



Ոգեղեն սահմանապահ․ Խորանաշատ վանական համալիրի 800-ամյակին նվիրված միջոցառումներ կիրականացվեն

Այս տարի Տավուշը տոնում է միջնադարյան Հայաստանի կրթական կենտրոններից մեկի՝ Խորանաշատի վանքի 800-ամյակը։ Ճիշտ 8 դար է, ինչ Խորանաշատը ամուր կանգնած է սահմանին և այսօր էլ թշնամու չդադարող կրակի տակ շարունակում է կանգուն մնալ՝ վկայելով մեր փառավոր պատմության, մշակույթի ու գիտության մասին:



Խորանաշատը գտնվում է Չինարի գյուղից հյուսիս-արեւելք՝ հայ-ադրբեջանական սահմանի ուղիղ հարևանությամբ։ Վանքը հիմնել է Վանական Վարդապետը՝ Վահրամյան իշխանների աջակցությամբ․ շինարարությունն ավարտվել է 1222 թվականին։

Խորանաշատը միջնադարյան Հայաստանի ամենախոշոր կրթական, գիտամշակութային ու աստվածաբանական կենտրոններից մեկն էր: Խորանաշատի վարդապետարանը եղել է պատմագրական թեքում ունեցող դպրոց, որտեղ ուսանել են 7-8 տարի։ Դասավանդել են պատմություն, աստվածաբանություն, իմաստասիրություն, մատենագիտություն, երաժշտագիտություն, քերականագիտություն, աստղաբաշխություն, տոմարագիտություն, բնագիտություն, բուսագիտություն, նաեւ ընդօրինակել ձեռագրեր։

Այստեղ ուսանել են հանրաճանաչ փիլիսոփա Վարդան Արեւելցին, պատմաբան Գրիգոր Ակներցին, կաթողիկոս Գրիգոր Ախթամարցին:

Խորանաշատը եղել է նաեւ գրչության կենտրոն: Խորանաշատում գրված անգին ձեռագրերից շատերը պահվում են Մատենադարանում, այդ թվում «Մատյան ողբերգության», «Նարեկ», «Մաշտոց» ձեռագրերը: Վանքում է ստեղծվել է նաև Ավետարանի հայտնի ձեռագիրը։

Վանական համալիրի 800-ամյակը նշանավորելու նպատակով մինչև մայիսի 29-ը Երևանում և Տավուշի մարզի Չինարի համայնքում ընթացքի մեջ են և իրականացվելու են մի շարք միջոցառումներ։

Մեկնարկը տրվել է Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանում՝ «Խորանաշատի ձեռագրական գանձերը» ցուցադրության բացմամբ, որը կգործի մինչև մայիսի 24-ը։ Ցուցադրությանը ներկայացված են Մատենադարանում պահվող Խորանաշատում ստեղծված շուրջ մեկ տասնյակ բացառիկ ձեռագրեր՝ 13-րդ դարից սկսած, այդ թվում և 1224 թվականի հանրահայտ Խորանաշատի Ավետարանը։

Միջոցառումները կշարունակվեն մայիսի 28-ին և 29-ին։ Մատենադարանից դուրս կբերվի 1224 թվականի «Խորանաշատի Ավետարանը», և այն մի գիշեր կանցկացնի Տավուշում՝ վերադառնալով տուն՝ այն կենտրոնը, որտեղ ստեղծվել է։ Մայիսի 28-ին՝ ժ․ 11։00-ին, Խորանաշատի վանքում կմատուցվի եպիկոպոսական Սուրբ Պատարագ։

Պատարագից հետո համայնքապետարանին հարակից տարածքում Սուրբ Խաչով և 1224 թվականին գրված «Խորանաշատի Ավետարան»-ով կկատարվի Անդաստանի արարողություն: Երեկոյան՝ 19:00-ին, Չինարի գյուղի մշակույթի տանը տեղի կունենա Հայաստանի պետական Կամերային երգչախմբի (գեղ. ղեկավար և գլխավոր խմբավար՝ Ռոբերտ Մլքեյան) համերգը:

Միջոցառումները կշարունակվեն նաև հաջորդ օրը՝ մայիսի 29-ին: 11:00-ին կրկին մշակույթի տանը տեղի կունենա «Խորանաշատ 800» գիրք-ալբոմի շնորհանդեսը, որին կհաջորդի գիտաժողով՝ նվիրված գիտական, հոգևոր կենտրոնի 800-ամյակին։ Երեկոն կրկին կամփոփվի համերգային ծրագրով. 19:00-ին ելույթ կունենա «Ակունք» ազգագրական երգի-պարի համույթը:

«Ժամանակին Խորանաշատը գտնվում էր Հայաստանի սրտում, պատմության հոլովույթում այն դարձել է սահմանապահ վանք` ուղղակիորեն գտնվելով թշնամու դիրքերից մոտ 100 մ հեռավորության վրա։ Վանքից մոտ 150 մ վեր գտնվում է Վանական վարդապետի շիրիմը, որն է՛լ ավելի մոտ է սահմանագծին։

Մեզ համար շատ կարևոր է հենց մայիս 28-ը, որովհետև այդ օրը մենք այլ տեղ չենք կարող լինել, քան մեր պետության սահմանագլխին գտնվող վանքում, որը ոչ միայն հոգևոր արժեք է, ոչ միայն կրթական ու մշակութային բովանդակության կրող է, այլ նաև իր ֆիզիկական ներկայությամբ վկայում է մեր պետականության սահմանի մասին։ Այս պատճառով մայիս 28-ը հռչակեցինք Խորանաշատի վանքի ուխտի օր», – նշել է Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Սրբազանը 800-ամյակի միջոցառումներին նվիրված մալո ասուլիսին։

Միջոցառումները կազմակերպվում են ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության աջակցությամբ՝ «Խորանաշատ 800-ամյակի» նախաձեռնող խմբի ջանքերով և Հայ առաքելական եկեղեցու Տավուշի թեմի, Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանի, մի շարք այլ անհատների ու կազմակերպությունների հետ համագործակցությամբ