Վարագա Սուրբ Խաչի տոնը Նոր Վարագավանքում

«Վարագա Սուրբ Խաչի տոնը այն օրն է, երբ Տիրոջ խաչի մասունքը վերադառնում է տուն․ այն տունը, որտեղ 400 տարի ապրել է։ Սա անգնահատելի և տիեզերական նշանակություն ունեցող խորհուրդ է․․․»

Տոնի նախօրեին Տիրոջ Խաչափայտի մասունքը Մայր Աթոռից ճանապարհ է ընկել դեպի Նոր Վարագավանք, որտեղ կատարվել է գիշերային հսկում։ Ապա կիրակի՝ Նոր Վարագավանքի ուխտի օրը, Տավուշի թեմի առաջնորդի Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ մատուցվել է Սուրբ Պատարագ, հավարտ որի կատարվել է Անդաստան՝ օրհնվել են աշխարհի չորս ծագերը։

Չորրորդ դարում Սուրբ Հռիփսիմեն Տիրոջ Խաչափայտի մասունքը բերեց Հայաստան աշխարհ, և շուրջ 17 դար Խաչափայտի մասունքը գտնվում էր մեր ժողովրդի մոտ։ Պատմական Հայաստանի Վարագավանքից տեղափոխվելով՝ մասունքը շուրջ 400 տարի պահվել է հենց Նոր Վարագավանքում՝ այն դարձնելով իր հերթական հանգրվանն ու տունը։