Տավուշի շունչը։ Խաչաղբյուր. դեպի Լաստիվեր

Life is beautiful հաղորդման 9-րդ ուղղությունը Ենոքավան գյուղն է` Լաստիվերը: Հերմինե Ստեփանյանը այցելելով Ենոքավան, շրջում է անտառով և հասնում հրաշագեղ Լաստիվեր։

Միացե՜ք մեզ՝ միասին շրջենք, վայելեն ու հիանանք Հայաստանի գողտրիկ ու չբացահայտված վայրերով։

Հայաստանյան ճամփորդություններ, նոր բացահայտումներ, բնությամբ, մարդկանցով ու խոհանոցով համեմված հաղորդաշարը՝ «Կյանքը հիասքանչ է», դիտեք Տավուշ հեռուստաընկերության եթերում։

Բնության ու արկածների սիրահար բազմաթիվ մարդիկ՝ Տավուշից, Հայաստանի մարզերից և արտերկրից հուլիսի 29-ին Ենոքավանում էին՝ «Յելլ էքստրիմ պարկի» ծննդյան 8-րդ տարեդարձին։ «Wonderland – հրաշքների երկիր» խորագիրը կրող միջոցառման ընթացքում հյուրերի համար նախատեսվել էր հետաքրքիր խաղեր և բազմաթիվ զբաղմունքներ՝ յոգայի դասերից մինչեւ օդապարիկով, ուղղաթիռով և պարապլանով թռիչքներ։

Օրվա երաժշտական ու հաճելի ժամանցը երեկոյան ապահովեցին «KAMI Frends» բենդը ու ճանաչված դիջեյները։ «Յելլ էքստրիմ պարկը» ստեղծվել է 2015 թվականին, այն առաջին էքստրիմալ զվարճանքի վայրն է Հայաստանում, որը հնարավորություն է ընձեռում զբաղվել էքստրիմալ սպորտով՝ առանց պրոֆեսիոնալ լինելու անհրաժեշտության, այն միավորում է արկածներ, բնություն և ակտիվ հանգիստ սիրող մարդկանց։ «Յելլ էքստրիմ պարկի» նպատակը Հայաստանում արկածային զբոսաշրջության զարգացմանը նպաստելն է, ստեղծել նոր աշխատատեղեր, ակտիվացնել հասարակական կյանքը և խթանել առողջ ապրելակերպը:
Այդ նկատառումներից ելնելով՝ այն իրականացնում է ոլորտի զարգացմանն ուղղված մի շարք ծրագրեր՝ ձգտելով տարածաշրջանում զբոսաշրջության խոշոր կենտրոն դառնալ:

Միջոցառման կազմակերպիչները մտադիր են յուրաքանչյուր տարի մեծ ու տարբերվող միջոցառում կազմակերպել, ավելի շատ մարդկանց ներգրավվել և Ենոքավանի բնության գրկում միասին տոնել «Յելլ էքստրիմ պարկի» տարեդարձը՝ խելահեղ ռիթմերի ու բազմաթիվ արկածային խաղերի ուղեկցությամբ։

46 մետրանոց բրդուճ. 9–րդ անգամ ավանդական դարձած «ՀայԲույս» փառատոնը Ենոքավանի սարերում կրկին միավորել էր Հայաստանի տարբեր անկյուններից ժամանած հարյուրավոր մարդկանց: Ամենամյա փառատոնի նպատակն էր ներկայացնել և ժողովրդականացնել Հայաստանի հարուստ բուսական աշխարհը որպես կարևորագույն ռեսուրս, ինչպես տեղացիների, այնպես էլ զբոսաշրջիկների շրջանում բարձրացնել իրազեկվածությունը՝ Հայաստանում աճող բույսերի կիրառման, օգտակարության վերաբերյալ։ 

Փառատոնի մասնակիցները ներկայացրին իրենց աշխատանքները՝ ներկայացնելով մարդկանց հայտնի և անհայտ բուսերի կարևորության մասին: Փառատոնի ընթացքում միաժամանակ անցկացվեցին տարբեր ժամանցային ծրագրեր՝ մեծերի և փոքրերի համար։ Մասնակիցները ծանոթացան բույսերի կիրառման տարբեր եղանակներին, սովորեցին տարբերակել բնական ու կեղծ բույսերը։ Չնայած օրվա առաջին մասի եղանակային պայմաններին, Տավուշի մշուշը և անձրևը չխանգարեց հյուրերին ունենալ հագեցած ու տպավորիչ օր: 

Ողջ օրն ուղեցկվեց ազգային երգ ու պարով, ավանդական խաղերով: Դե իսկ վերջում բոլոր հյուրերը մասնակցեցին ամենախոշոր խաղաղ բրդուճի պատրաստմանը՝ լավաշից, հայկական խոտաբույսերից և Հայաստանում արտադրված պանիրներից։



«Դիլիջանի երիտասարդների համագործակցության կենտրոն» ՀԿ-ն Հայաստանում «Էկոլոգիականմիջանցքների ստեղծմանն աջակցություն» ծրագրի շրջանակներում հայտարարում է բնապահպանականթեմայով գաղափարների մրցույթ՝  Ենոքավան և Սևքար համայնքների համար ընտանիքների միջև:

Գաղափարները պետք է լինեն այն մասին, թե ինչպես կարելի է բարելավել գյուղական ընտանիքների ապրուստի պայմանները կայուն եղանակով` առանց վնասելու շրջակա միջավայրը։

Գաղափարները պետք է առընչվեն՝

• Էկոտուրիզմ (Հյուրատների, սրճարանների և ռեստորանների կառուցման առաջարկները ենթակա են մերժման)
• Զբոսաշրջային փորձառություն՝ ներառյալ վերապատրաստման
  դասընթացներ, մաստեր կլասներ, թեմատիկ տուրեր,կապված բնության, վայրի հավաքի և սննդի հետ
• Վայրի հավաք, ներառյալ՝ ուտելի խոտաբույսերի, թեյախոտերի, վայրի հատապտուղների, մրգերի, բանջարեղենի հավաք, մթերում, չորացում, մատակարարում
• Վայրի հավաքի գործընթացի բարելավում կամ եկամուտի ավելացում:
• Արոտների, անտառների կամ այլ բնական ռեսուրսների կայուն օգտագործում:
• Մարդ-վայրի կենդանի կոնֆլիկտի լուծում (արջերի, գայլերի և այլ կենդանիների  հարձակումից առաջացած վնասներ):

Գաղափարները պետք է լինեն՝

• Կայուն, բնության հետ համահունչ
• Ներառական /ներառեն համայնքին, աշխատատեղ ստեղծեն կամ համայնքին եկամուտ ապահովեն/
• Աուտենտիկ՝  բնորոշ տվյալ բնակավայրին կամ մարզին, սեզոնայնության նկատմամբ դիմակայուն լինեն:

Հայտերը կդիտարկվեն մրցութային հանձնաժողովի կողմից և արդյունքները կամփոփվեն ամփոփիչ միջոցառման ժամանակ, որի մասին կտեղեկացվի լրացուցիչ։

Սահմանված են մրցութային երեք հիմնական տեղեր․

1․ Մրցանակային տեղ՝ 200,000 ՀՀ դրամ

2․ Մրցանակային տեղ՝ 150,000 ՀՀ դրամ

3․ Մրցանակային տեղ՝ 100,000  ՀՀ դրամ

Հայտերը անհրաժեշտ է ներկայացնել առցանց կամ թղթային (տպագիր) տարբերակով:

Դիմելու համար խնդրում ենք անցնել հետևյալ հղումով՝

ՀԱՅՏԻ ՁԵՎ

Հայտաձևը անհրաժեշտ է լրացնել և ուղարկել` ararat.alikhanyan@yccd.am  էլեկտրոնային հասցեին։

Տպագիր (թղթային) տարբերակները անհրաժեշտ է լրացնել (ձեռագիր) և ներկայացնել համայնքապետարան՝ փակ ծրարով՝ վրան նշելով հայտատուի անուն ազգանունը և կոնտակտային տվյալները։

Հայտերը կարող եք ներկայացնել մինչև ս․թ․հունիսի 15-ը ներառյալ։

Հարցերի դեպքում խնդրում ենք կապ հաստատել ԴԵՀԿ ՀԿ ծրագրերի ղեկավար Արարատ Ալիխանյանի հետ (Հեռ․՝ 091727941,093316748 , էլեկտրոնային հասցե՝ ararat.alikhanyan@yccd.am) ։

Սույն մրցույթը իրակաանցվում է «Էկոմիջանցքների խթանում Հարավային Կովկասում – II» ծրագրի շրջանակներում իրականացվող  «Ֆինանսական մասնակցային մոտեցման իրականացում՝ Հայաստանում սոցիալ-տնտեսական զարգացման համար» բաղադրիչի շրջանակներում «Բնության համաշխարհային հիմնադրամի» Հայաստանի գրասենյակի կողմից։  Ծրագիրը Տավուշի մարզում իրականացվում է «Դիլիջանի երիտասարդների համագործակցության կենտրոն» ՀԿ գործընկերությամբ։

Սույն մրցույթը իրակաանցվում է «Էկոմիջանցքների խթանում Հարավային Կովկասում – II» ծրագրի շրջանակներում իրականացվող  «Ֆինանսական մասնակցային մոտեցման իրականացում՝ Հայաստանում սոցիալ-տնտեսական զարգացման համար» բաղադրիչի շրջանակներում «Բնության համաշխարհային հիմնադրամի» Հայաստանի գրասենյակի կողմից։  Ծրագիրը Տավուշի մարզում իրականացվում է «Դիլիջանի երիտասարդների համագործակցության կենտրոն» ՀԿ գործընկերությամբ։

ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ապրիլի 12-ին Տավուշի մարզի Իջևան համայնքի Ենոքավան բնակավայրում անցկացվելու է «Օդային տագնապ» ազդանշանի դեպքում բնակչության ազդարարման, պատսպարման և տարհանման աշխատանքների կազմակերպումը» թեմայով վարժանք, որի ընթացքում ժամը 12:00-ի սահմաններում գործարկվելու է էլեկտրական շչակ։ Խնդրում ենք չանհանգստանալ;

Հունվարի 16-ին, ժամը 12։41-ին Տավուշի մարզային ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Ենոքավան գյուղի ավտոճանապարհին տեղի է ունեցել ՃՏՊ. անհրաժեշտ է փրկարարների օգնությունը:

Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ մարզային փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ։
Մինչ փրկարարների կանչի վայր հասնելը վարորդը (Ա․ Ա., ծնված 1994 թ.) և ուղևորը (Կ․ Տ․, ծնված 1995 թ.) տեղի ուժերով դուրս են բերվել ավտոմեքենայից:

Պարզվել է, որ Իջևան-Ենոքավան ավտոճանապարհի 4-րդ կմ-ին «BMW» մակնիշի ավտոմեքենան (վարորդ` Ա․ Ա․, ծնված 1994 թ.) դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և մոտ 3 մետր սահել դեպի ձորը:

Տուժածներ Ա. Ա.-ն և Կ. Տ.-ն հոսպիտալացվել են Իջևանի ԲԿ, որտեղ վերջիններիս առողջական վիճակը գնհատվել է բավարար:
Փրկարարները հոսանքազրկել են ավտոմեքենան և սահմանազատել տարածքը: Ավտոմեքենան ձորից դուրս բերելու համար անհրաժեշտ է հատուկ տեխնիկա։

Տավուշոտ պոեզիայով և լավ երաժշտությամբ համեմված աշնանային Տավուշ ենք ձեզ բերել։ Պարույր Սևակ․ «Դու»․ կարդում է Հրանտ Ղազումյանը։ Տեսանյութում Ենոքավանի և Գետահովիտի սարերն են։ 

ԴՈՒ 

Դո՛ւ՝

        երկու տա՜ռ,

Դո՛ւ՝

        հասարա՜կ մի դերանուն,

Եվ ընդամենն այդ քո երկո՛ւ հատիկ տառով

Այս բովանդակ աշխարհին ես ինձ տեր անում…

Դո՛ւ՝

        երկու տա՜ռ,

Ու ես գարնան հողի նման

Քո կենսատու ջերմությանն եմ ընտելանում…

Դո՛ւ՝

        երկու տա՜ռ,

Եվ ահա ես

Երջանկության համն եմ զգում իմ բերանում,

Անջատումին ըմբերանում

Եվ թերանում եմ կատարել հրամանը տառապանքի…

Դո՛ւ՝

        երկու տա՜ռ,

Ու ես, անգի՛ն,

Ինձանից ինքս վերանում`

Փոշիացած հերոսների

Ու ծնվելիք հանճարների

Դասակին եմ ընկերանում…

Դո՛ւ՝

        երկու տա՜ռ,

Ու երբ հանկարծ

Թողնում ես ինձ ու հեռանում`

Լքված տան պես ճեղք եմ տալիս,

Ծեփըս թափում, անտերանում,

Եվ կսկիծը, ցեցի նման,

Բույն է դնում իմ սյունի մեջ,

Ձեղունի մեջ ու գերանում…

Դո՛ւ`

        երկու տա՜ռ,

Դո՛ւ`

        հասարա՜կ մի դերանուն…



Հայաստանում էքստրեմալ զվարճանքների առաջին համալիր՝ «Յելլ էքստրիմ պարկ»-ը 7 տարեկան է։

Երկու տարվա դադարից հետո այս տարի կրկին նշվեց Yell Extreme Park-ի տարեդարձը։ Օգոստոսի 6-ին «Ապագա ռեզորթի» տարածքում հավաքվել էին բնության ու արկածների սիրահար բազմաթիվ մարդիկ՝ Հայաստանի մարզերից և արտերկրից։ Yell’up խորագիրը կրող միջոցառման ընթացքում հյուրերի համար նախատեսվել էին հետաքրքիր խաղեր և բազմաթիվ զբաղմունքներ՝ հաճելի ժամանցն ապահովվելու համար:

«Յելլ էքստրիմ պարկ»-ը ստեղծվել է 2015 թվականին․ այն առաջին էքստրիմալ զվարճանքի վայրն է Հայաստանում, որը հնարավորություն է ընձեռում զբաղվել էքստրիմալ սպորտով՝ առանց պրոֆեսիոնալ լինելու անհրաժեշտության․ այն միավորում է արկածներ, բնություն և ակտիվ հանգիստ սիրող մարդկանց։

«Յելլ էքստրիմ պարկ»-ի նպատակը Հայաստանում արկածային զբոսաշրջության զարգացմանը նպաստելն է, նոր աշխատատեղեր ստեղծելը, հասարակական կյանքն ակտիվացնելը և առողջ ապրելակերպը խթանելը: Այդ նկատառումներից ելնելով՝ այն իրականացնում է ոլորտի զարգացմանն ուղղված մի շարք ծրագրեր՝ ձգտելով տարածաշրջանում զբոսաշրջության խոշոր կենտրոն դառնալ:

Միջոցառման կազմակերպիչները մտադիր են յուրաքանչյուր տարի մեծ ու տարբերվող միջոցառում կազմակերպել՝ ավելի ու ավելի շատ մարդկանց ներգրավելով, և Ենոքավանի բնության գրկում միասին տոնել «Յելլ»-ի տարեդարձը՝ խելահեղ ռիթմերի ու բազմաթիվ արկածային խաղերի ուղեկցությամբ։

«Մենք փորձում ենք ստեղծել միջավայր, որ մեր հյուրերից ամեն մեկը ևս կարողանա այստեղ նշել իր ծնունդը»,- ասում է «Ապագա Փրոջեքթս»-ի տնօրեն Տիգրան Չիբուխչյանը։



Հայաստանի պետական հետաքրքրությունների ֆոնդի` ԱՆԻՖ-ի և «Ապագա Փրոջեքթս» ընկերության համատեղ ներդրումային ծրագրի աշխատանքները մոտենում են ավարտին, և բոլոր ծառայությունները շուտով հասանելի կլինեն հանրությանը։

«Ապագա Փրոջեքթս» ընկերությունը համակարգում է երկու ծրագիր Տավուշի մարզի Ենոքավան համայնքում՝ «Ապագա ռեզորթ» հյուրանոցային համալիրը և «Յելլ Էքստրիմ Փարք» զվարճությունների այգին։

«Ապագա Փրոջեքթս» ընկերության տնօրեն Տիգրան Չիբուխչյանը ներկայացնում է կատարված աշխատանքները։ «Մենք հիմա ընդլայնվում ենք ԱՆԻՖ-ի աջակցությամբ․ կունենանք գրեթե երկու անգամ ավելի աշխատատեղ, քան հիմա։ 2019 թվականին հասել էինք դեպի համայնք 97 հազար տարեկան այցելուների թվի, այժմ նպատակն է հասնել մինչև 250 հազար այցելուների թվին»։

«ԱՆԻՖ»-ի և «Ապագա Փրոջեքթս»-ի միջև համագործակցությունն ուղղվել է «Յելլ Էքստրիմ Փարք»-ի նոր՝ մոտ 2,5 կմ երկարությամբ զիփլայնի կառուցմանը և սպորտային զվարճության նոր հարթակի ներդրմանը, ինչպես նաև «Ապագա Ռեզորթ» հյուրանոցային համալիրի ենթակառուցվածքների, այդ թվում՝ նոր խոհանոցի զարգացմանը և համարային ֆոնդի ավելացմանը։

ԱՆԻՖ-ի դուստր` «Ձեռնարկատեր+պետություն» ֆոնդի տնօրեն Բելլա Մանուկյանի խոսքով՝ «Ապագա Փրոջեքթս»-ում իրականացված ներդրումը հատկապես կարևոր էր համայնքային զարգացման տեսանկյունից․ «ներդրումը անմիջական ազդեցություն է ունենալու Ենոքավան համայնքի և հարակից համայնքների կյանքի որակի և տնտեսական կյանքի վրա»։

ԱՆԻՖ-ի «Ձեռնարկատեր+պետություն ներդրումների կառավարիչ» ընկերության ներդրումային ֆոնդի գործունեության նպատակը տնտեսության մեջ մասնավոր կապիտալի ներհոսքի խթանումն է և դրա միջոցով տեղական բիզնեսի զարգացման խթանումը։ Ֆոնդը ներդրումներ է իրականացնում տեղական ընկերություններում՝ նպաստելով հայաստանյան ձեռնարկությունների զարգացմանն ու ընդլայնմանը: Ֆոնդի կողմից ֆինանսավորման ենթակա են Հայաստանի Հանրապետությունում գրանցված ինչպես նոր, այնպես էլ արդեն իսկ գործող բիզնես ծրագրերը, որոնք համապատասխանում են ֆոնդի չափանիշներին: Ֆոնդի մասնակցությունը 25% – 49% է, մասնակցության չափը մեկ ծրագրում՝ 0.5 – 4մլն ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ: